Uzm. Dr. Sevgi Çiçek

10/11/2025

29/10/2025

🇹🇷

17/10/2025

22/09/2025

30/08/2025

28/07/2025

🌪️ Anksiyete, bazen hayatımızın arka planında sessiz bir ortak gibi durur. “Hep benimle mi kalacak?” diye düşünmek ise çok doğal. Ama anksiyetenin hayatımızı tamamen ele geçirmesine izin vermek zorunda değiliz.

🧠 Nörobilimde, anksiyeteyi yöneten temel yapı amigdala’dır. Amigdala tehdit algısı yaratır ve bizi “savaş ya da kaç” moduna sokar. Fakat bu tepkiler, beynimizin prefrontal korteksi tarafından dengelenebilir. Yani, beynimizde anksiyeteyi yatıştırma potansiyeli vardır.

🧩 Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), anksiyetenin “yanlış” veya “katlanılamaz” olduğunu düşündüğümüz anların nasıl yeniden çerçevelendirileceğini öğretir. Mindfulness da “an’da kalmak” ve düşüncelerin geçici olduğunu fark etmekle anksiyeteyi kontrol altına almaya destek olur.

📚 Viktor Frankl’ın “İnsanın Anlam Arayışı” kitabında dediği gibi, zorlukların arasında anlam bulmak, bize direnç ve umut verir. Anksiyete bizi yönetmez, biz onunla beraber yaşamayı öğreniriz.

🌿 Tabii ki bazı durumlarda ilaç tedavisi de gereklidir; ama en büyük iyileşme, kendimize karşı nazik olmak ve profesyonel destekle doğru stratejiler geliştirmektir.

💡 Sonuç olarak, anksiyete belki seninle olacak, ama onun senin hayatını yönetmesine izin verme. Sen, onu yönetmeyi öğrenebilirsin. Bu, gerçek özgürlüğün kapısını aralar.

25/07/2025

🛑 Kontrol etme isteği aslında güvenlik arayışımızın dışa vurumu. Ancak bu ihtiyacın “takıntı” haline gelmesi, yaşam kalitemi ciddi biçimde kısıtlar. Psikolojide bu durum, obsesif-kompulsif kişilik özellikleri veya anksiyete spektrumunda sıkça görülür.

🔬 Beynimizde amigdala, tehdit algısında başrolü oynar. Kontrolü kaybetme korkusu, bu alarm sistemini aşırı aktive eder ve sürekli tetikte olmamıza sebep olur. Bu da bizi esnek olmaktan alıkoyar, risk almaktan ve yeniliklere açık olmaktan uzaklaştırır.

📖 Erich Fromm’un “Özgürlükten Kaçış” kitabında bu durum çok güzel açıklanır. Kişi, özgürlüğün getirdiği bilinmezlik ve sorumluluktan kaçmak için sıkı sıkıya kontrolü elinde tutmaya çalışır. Halbuki özgürlük, risk ve bilinmezlik içerir, ve bu kabul edilmediğinde kişi içsel bir çatışmaya girer.

🧩 Ayrıca, kontrol takıntısı ilişkilerde ciddi sorunlara yol açar. Partnerini, çocuklarını hatta iş arkadaşlarını kontrol etme ihtiyacı, güven sorunlarından kaynaklanır ve ilişkileri boğar. İnsan doğası gereği özgürlük ve güven dengesi ister.

🧘‍♂️ Peki çözüm ne? Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT), kontrol ihtiyacını “bırakma” olarak değil, “yanında taşıma” olarak görür. Yani kontrol isteğin olabilir ama hayatının tamamını esir almasına izin verme. Mindfulness pratikleri ise “şimdi ve burada” kalmaya yardımcı olur, böylece kontrolün dışındaki şeylerle barışırız.

18/07/2025

🗣️ İçsel ses dediğimiz, aslında kendimizle yaptığımız en samimi diyalogdur. Ancak çoğu zaman bu ses, yargılayıcı, eleştirel ve kırıcı olabilir. Psikoloji literatüründe buna “içsel eleştirmen” diyoruz ve birçok araştırma, bu sesin kişisel gelişimimizi ya destekleyebileceğini ya da tamamen sabote edebileceğini gösteriyor.

🧠 Aaron Beck’in bilişsel terapi ekolüne göre, içsel sesimiz düşüncelerimizin temelini oluşturur. Olumsuz düşünceler zinciri, özsaygımızı düşürür, kaygıyı artırır ve depresyon riskini yükseltir. Örneğin “Ben yeterince iyi değilim” gibi tekrarlanan cümleler, beynimizin o alanlarını güçlendirirken, olumlu düşünceler yeterince beslenmediğinde “nöroplastisite” devreye girer ve bizi olumsuz yola iter.

🌿 Bununla beraber, Kristin Neff’in “öz şefkat” kavramı, içsel sesi dönüştürmenin anahtarıdır. Kendimize şefkatle yaklaşmak, hatalarımızı kabullenmek ve destekleyici bir dil kullanmak, psikolojik esnekliğimizi artırır.

💬 Carl Rogers’ın da dediği gibi, “Kendinle barışık olmak, gerçek özgürlüğe giden yoldur.” İçsel sesimizi fark etmek, onu dinlemek ve bilinçli olarak dönüştürmek, hayatımızdaki en güçlü iyileşme adımıdır.

🌸 O yüzden, kendine söylediğin sözlere dikkat et. Çünkü içindeki o ses, senin en sadık yol arkadaşın da olabilir, en sert düşmanın da.