11/07/2023
Nepotizm, birçok toplumda, özellikle de ülkemizde, ciddi bir sorun. Sosyoekonomik durumun giderek kötüleştiği ve kast sistemine doğru ilerlediğimiz bu dönemde, nepotizm daha da belirgin hale geliyor. Ancak, bu durumun çocuklarımızın ve gençlerimizin geleceğini belirlemesine izin vermeyebilir miyiz?
Nepotizmin genellikle bir kişinin akrabalarını veya tanıdıklarını diğer adaylara göre tercih ettiği durumları tanımlar. Bu durum, genellikle işe alım süreçlerinde veya fırsatların dağıtımında görülür. Ancak, nepotizm sadece akrabalık ilişkileri ile sınırlı değildir. Sosyal nepotizm, yani "kimin tanıdığı olduğu" da önemli bir rol oynar.
Nepotizm, genellikle insanların adalet duygusuna aykırıdır. Ancak, sosyal nepotizm genellikle daha kabul edilebilir görülür. Peki, bu durum neden böyledir? İnsanlar gibi sosyal bir tür olan diğer canlılardan öğrenebileceğimiz bir şey var mı?
Örneğin, şempanzelerde, annenin yüksek rütbeli olması erkek çocuklar için maddi bir avantaj sağlar. Erken yaşta daha fazla emzirilirler, daha kaliteli yiyeceklere erişimleri olur, daha az stres yaşarlar ve akranlarına karşı daha fazla tartışma kazanırlar. Bu avantajlar, hayatta daha sonraki başarıları için başlangıçtır.
Ancak, tüm bu bilgiler ışığında, aileler çocuklarının geleceği için ne yapabilirler? Nepotizmi engellemek mümkün mü?
Birçok aile, çocuklarının başarılı olmalarını sağlamak için sosyal ağlarını kullanır. Ancak, bu durum genellikle çocukların kendi yeteneklerine ve çabalarına dayalı başarıları yerine, kimin tanıdıkları üzerine odaklanmalarına neden olur. Bu durum, çocukların kendi yeteneklerini ve potansiyellerini geliştirmelerini engeller.
Çocuklarımıza, başarının sadece kimin tanıdığına dayalı olmadığını öğretmeliyiz. Onlara, kendi yeteneklerini ve çabalarını geliştirmenin ve kendi başarılarını yaratmanın önemini anlatmalıyız. Ayrıca, çocuklarımıza, başkalarının başarılarından yararlanmak yerine, kendi başarılarını yaratmanın önemini öğretmeliyiz.