21/08/2025
🧩 Hiç düşündünüz mü... İçinizde size sürekli "Yetersizsin", "Hata yapma", "Daha iyi olmalısın" diyen o iç sesin kökeni nereden geliyor olabilir? Bu ses, çoğu zaman çocuklukta maruz kaldığımız eleştirilerden, beklentilerden ve sevgiyi koşullara bağlayan tutumlardan beslenir.
🪞 Psikanalitik kurama göre, süperego yani “içsel eleştirmen” kişiliğimizin ahlaki yönüdür ve genellikle ebeveyn figürleriyle şekillenir. Küçük bir çocukken duyduğunuz “Bunu beceremedin”, “Neden böyle oldun?” gibi cümleler, büyüyünce kendi kendinize söylediğiniz cümlelere dönüşebilir.
🔍 Şema terapi yaklaşımında bu duruma “cezalandırıcı ebeveyn modu” denir. Bu mod aktive olduğunda kişi, kendi içinde acımasız bir eleştirmene dönüşür ve çoğu zaman gerçekçi olmayan, sert bir bakış açısıyla kendisini değerlendirir.
🌱 Oysa insan gelişimi, deneme-yanılma süreciyle olur. Her yanlış adım bir öğrenme fırsatıdır. Bu nedenle çocukken aldığınız bu sesleri fark etmek ve onların bugünkü yaşamınıza nasıl sızdığını görmek ilk adımdır.
💡 Öz-şefkat psikolojisi, Kristin Neff'in çalışmalarıyla ön plana çıkmış bir kavramdır. Kendinize nazik olmak, “Şu an zorlanıyorum ama bu insan olmanın bir parçası” demek, içsel eleştirmeni susturmanın anahtarıdır.
🧘♀️ Bu değişim kolay değil ama imkânsız da değil. Terapi, bilinçli farkındalık (mindfulness) ve öz-şefkat egzersizleriyle bu sesi dönüştürebilir, daha yumuşak, destekleyici bir iç ses geliştirebilirsiniz.
✨ O eleştiriler size ait değildi, siz doğduğunuzda o ses yoktu. Şimdi değiştirmek sizin elinizde.