04/27/2025
Nghiên cứu mới đã xác định 17 yếu tố có mối liên hệ ảnh hưởng đến nguy cơ mắc đột quỵ, chứng mất trí nhớ và trầm cảm ở tuổi già, cho thấy rằng một số thay đổi lối sống có thể đồng thời làm giảm nguy cơ của cả ba căn bệnh này.
Thường thì các yếu tố có nguy cơ gây ra những căn bệnh này liên hệ mật thiết với nhau, và việc giải quyết một yếu tố — chẳng hạn như tập thể dục nhiều hơn bằng cách đi bộ thường xuyên với một người bạn — cũng có thể giúp bạn giải quyết các yếu tố khác, như thừa cân và cô lập xã hội.
Tiến sĩ Singh cho biết: “Nếu bạn bắt đầu giải quyết một trong số các yếu tố này, thường xuyên là bạn đang đồng thời cải thiện nhiều yếu tố khác. Đó là một cách tuyệt vời để bắt đầu.”
Các yếu tố bảo vệ chống lại bệnh về não:
Nghiên cứu này, xem xét dữ liệu từ 59 phân tích tổng hợp (meta-analysis), đã xác định sáu yếu tố giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về não:
1) Uống rượu bia ở mức độ thấp đến trung bình (Tiêu thụ từ một đến ba ly mỗi ngày mang lại lợi ích ít hơn so với tiêu thụ dưới một ly mỗi ngày.)
2) Hoạt động nhận thức, tức là thường xuyên tham gia vào các công việc kích thích trí não như đọc sách hoặc giải đố
3) Chế độ ăn nhiều rau, trái cây, sản phẩm từ sữa, cá và các loại hạt
4) Mức độ hoạt động thể chất vừa phải hoặc cao
5) Có mục đích sống
6) Mạng lưới xã hội rộng
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về não:
Nghiên cứu cũng xác định 13 đặc điểm sức khỏe và thói quen khiến bạn dễ mắc chứng mất trí nhớ, đột quỵ hoặc trầm cảm ở tuổi già hơn. (Tổng cộng, các yếu tố bảo vệ và gây hại là 19 yếu tố vì hai trong số đó, chế độ ăn uống và kết nối xã hội, có thể làm tăng hoặc giảm nguy cơ, tùy thuộc vào loại và chất lượng của chúng.)
1) Huyết áp cao
2) Chỉ số khối cơ thể (BMI) cao
3) Đường cao
4) Mức cholesterol toàn phần cao
5) Các triệu chứng trầm cảm
6) Chế độ ăn nhiều thịt đỏ, đồ uống có đường, đồ ngọt và muối
7) Giảm thính lực (lãng tai)
8) Bệnh thận
9) Đau, đặc biệt là các dạng gây cản trở hoạt động
10) Rối loạn giấc ngủ (ví dụ: mất ngủ hoặc chất lượng giấc ngủ kém) hoặc thời gian ngủ dài hơn tám giờ
11) Tiền sử hút thuốc
12) Cô đơn hoặc cô lập
13) Căng thẳng chung hoặc các sự kiện gây căng thẳng trong cuộc sống (theo báo cáo của những người tham gia nghiên cứu)
The study only looked at risk factors linked to two or more of the three conditions. It did not prove that these risk factors directly cause the diseases; it only showed an association.
Nghiên cứu này chỉ xem xét các yếu tố nguy cơ liên quan đến từ hai trong số ba tình trạng trên trở lên. Nó không chứng minh rằng các yếu tố nguy cơ này trực tiếp gây ra bệnh; nó chỉ chứng tỏ các yếu tố này có liên hệ mật thiết với nhau.
Tuy nhiên, thực hiện các bước để giảm bớt các yếu tố nguy cơ này cũng có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh ở giai đoạn sau của cuộc đời. Tiến sĩ Singh cho biết điều này cũng có lợi cho những bệnh nhân có tiền sử gia đình hoặc khuynh hướng di truyền mắc các bệnh này, những người “thường cảm thấy đó là số phận không thể tránh khỏi của họ.” Nhưng “có những điều họ có thể làm — tất cả chúng ta đều có thể làm — để chăm sóc bộ não của mình tốt hơn.”
A new study identified overlapping factors that affect your odds of developing these brain diseases late in life.
