05/23/2016
TIỂU KHÔNG TỰ CHỦ (SÓN TIỂU)
Bệnh tiểu không tự chủ:
Bị rỉ nước tiểu được gọi là bệnh tiểu không tự chủ hoặc tiểu són. Một số phụ nữ bị ra một ít nước tiểu. Vào những lúc khác, són tiểu là thường xuyên hoặc nghiêm trọng.
Các kiểu són tiểu khác nhau:
1- Són tiểu khi áp lực trong bụng tăng: thường gặp ở phụ nữ, bị ra một ít nước tiểu khi ho, cười hoặc hắt hơi. Són tiểu cũng có thể bị khi đi bộ, chạy hoặc tập thể dục. Do các mô hỗ trợ bọng đái hoặc các cơ đường tiểu suy yếu.
2- Són tiểu cấp kỳ: bị rỉ nước tiểu do bọng đái hoạt động quá mức gây mắc tiểu thường xuyên; hoặc dây thần kinh gửi tín hiệu đến bọng đái gặp vấn đề.
3- Són tiểu hỗn hợp: vừa són tiểu khi tăng áp lực trong bụng, vừa có triệu chứng són tiểu cấp kỳ.
4- Són tiểu khi đầy bọng đái: người bệnh lúc nào cũng thấy bị són một ít nước tiểu, không tiểu hết được. Do một cơ bọng đái hoạt động kém hoặc tắc nghẽn đường tiểu.
Các triệu chứng của són tiểu:
Cùng với việc bị rỉ nước tiểu, phụ nữ bị són tiểu có thể có các triệu chứng khác như:
-Mắc tiểu: mắc tiểu ngay cả khi bàng quang không đầy, thường với áp lực của vùng chậu
-Tiểu thường xuyên: đi tiểu nhiều lần hơn bình thường
-Tiểu đêm: thức giấc giữa đêm để đi tiểu
-Tiểu khó: bị đau buốt khi đi tiểu
-Đái dầm: tiểu trong lúc ngủ.
Nguyên nhân gây són tiểu?
Són tiểu có thể do các nguyên nhân tức thời và các nguyên nhân lâu ngày.
a- Nguyên nhân tức thời dễ điều trị hơn, gồm có:
- Nhiễm trùng đường tiểu: Mất kiểm soát bọng đái do nhiễm trùng đường tiểu. Viêm bọng đái (viêm bàng quang) do nấm thường gặp ở phụ nữ. Các nhiễm trùng này được điều trị bằng thuốc kháng sinh.
- Do thuốc: són tiểu có thể do tác dụng phụ của thuốc, như thuốc lợi tiểu.
- Phát triển bất thường: do mụn thịt (polyp), sỏi trong bọng đái, hoặc ít gặp hơn, ung thư bọng đái, có thể gây ra són tiểu. Những phát sinh bất thường này gây són tiểu cấp kỳ và có thể đi kèm với việc có máu trong nước tiểu. Nếu quý vị thấy máu trong nước tiểu của mình, hoặc nếu quý vị không chắc chảy máu do đâu, hãy báo ngay với bác sỹ của quý vị.
b- Nguyên nhân lâu ngày bao gồm:
- Vấn đề về vùng chậu: Chức năng của vùng chậu có được là nhờ bởi hệ thống cơ nâng đỡ. Hệ thống cơ nâng đỡ này có thể bị rách hoặc kéo dãn, hay suy yếu do tuổi tác. Nếu các mô hỗ trợ đường tiểu, bọng đái, tử cung, trực tràng suy yếu, các chức năng này có thể giảm xuống, gây són tiểu hoặc khó đi tiểu.
- Các bất thường của đường tiểu: Một lỗ rò là một đường dẫn mở bất thường từ đường tiểu vào một phần khác của cơ thể, chẳng hạn như âm đạo. Nó có thể cho phép nước tiểu bị rò rỉ ra ngoài qua âm đạo.
- Các vấn đề của thần kinh cơ: các rối loạn ngày có thể can thiệp vào việc truyền tín hiệu từ não và tủy sống đến bọng đái và đường tiểu.
Chẩn đoán bệnh són tiểu
- Ghi nhật ký về việc đi tiểu: thời gian và số lần són tiểu. Quý vị cũng nên lưu ý đã uống bao nhiêu nước, nước ngọt, cà phê . . . và những gì bạn đã làm khi bị són tiểu.
- Kiểm tra vùng chậu: để phát hiện các bệnh lý liên quan. Cũng có thể xét nghiệm để phát hiện nhiễm trùng đường tiểu. Các xét nghiệm khác để đánh giá chức năng bọng đái gồm có:
+ Postvoid: Thử lượng nước tiểu trước khi tiểu – Lượng nước tiểu còn lại trong bọng đái sau khi đi tiểu được đo bằng một thiết bị siêu âm hoặc bằng cách đặt một ống thông vào bọng đái.
+ Kiểm tra gắng sức: Quý vị được yêu cầu ho một vài lần với một bọng đái đầy nước tiểu. Ghi lại bất kỳ sự són tiểu nào.
Són tiểu được điều trị như thế nào?
Có nhiều cách điều trị. Các phương pháp điều trị thông thường có hiệu quả hơn khi sử dụng kết hợp. Việc điều trị có thể được chọn trong các cách: thay đổi lối sống, tập luyện bọng đái, vật lý trị liệu, dùng các thiết bị hỗ trợ, thuốc men, nhân tố lớn hơn, và phẫu thuật.
Một vài thay đổi trong lối sống để hạn chế són tiểu là gì?
Thay đổi trong lối sống của quý vị, nếu được áp dụng, có thể giúp ích trong một số trường hợp:
- Giảm cân: Ở những phụ nữ thừa cân, giảm cân đã được chứng minh là làm số lần rò rỉ nước tiểu .
- Tránh táo bón: gây áp lực lên vùng chậu nhiều lần có thể làm hư sàn chậu .
- Uống ít nước và hạn chế nước uống có chất caffeine, vì caffeine là chất lợi tiểu .
- Chữa dứt bệnh ho mãn tính.
- Bỏ thuốc lá.
Tập luyện cho bọng đái là gì ?
Mục tiêu của việc tập luyện cho bọng đái là để tìm cách kiểm soát việc đi tiểu và làm tăng khoảng cách giữa các lần đi tiểu trở về mức bình thường (mỗi 3-4 giờ trong ngày và mỗi 4-8 giờ vào ban đêm). Sau một vài tuần tập, són tiểu có thể ít bị hơn.
Những bài vật lý trị liệu nào được sử dụng để chữa són tiểu?
Có nhiều bài vật lý trị liệu có thể dùng để chữa són tiểu. Một trong số đó là bài tập Kegel có thể giúp tăng cường các cơ vùng chậu. Bài tập Kegel cũng giúp tập cho bọng đái và điều chỉnh việc hấp thụ nước, thường có tác dụng tốt để chữa són tiểu do tăng áp lực trong bụng và són tiểu cấp kỳ.
Bài tập Kegel được thực hiện thế nào?
Bài tập Kegel tăng sức cho các cơ vùng chậu của quý vị. Đây là cách thực hiện :
- Co các cơ có tác dụng làm ngưng chảy nước tiểu (đừng làm khi quý vị đi tiểu) .
- Giữ cho đến 10 giây, sau đó thả lỏng.
- Lặp lại 10-20 lần, tập ít nhất 3 lần một ngày .
Hãy cẩn thận, không để co các cơ bắp của chân, mông hoặc bụng. Tập bài này thường xuyên. Có thể mất 4-6 tuần để nhận thấy sự cải thiện các triệu chứng són tiểu.
Những dụng cụ nào được dùng để chữa són tiểu?
Vòng nâng: là một dụng cụ được đưa vào âm đạo để điều trị các vấn đề hỗ trợ vùng chậu và són tiểu.
Vòng nâng hỗ trợ các cấu trúc vùng chậu, và giảm áp lực lên đường tiểu. Có nhiều hình dạng và kích cỡ. Các dụng cụ này rất hữu ích cho những phụ nữ không muốn hoặc không thể phẫu thuật để chữa bệnh són tiểu của họ.
Những thuốc được dùng để chữa són tiểu?
Thuốc giúp kiểm soát việc các co thắt ngoài ý muốn của các cơ hoặc của bọng đái, có thể giúp ngưng rỉ nước tiếu trong loại tiểu són cấp kỳ. Các loại thuốc này cũng có thể giúp làm giảm số lần đi tiểu.
Bulking agents là gì ?
Những chất này có thể được sử dụng khi các cơ chung quanh đường tiểu là rất yếu và không thể phẫu thuật sâu hoặc đã phẫu thuật nhưng không có kết quả. Một chất được tiêm vào các mô xung quanh đường tiểu để tăng khối cơ. Đường tiểu sẽ hẹp lại, giảm rò rỉ.
Những loại phẫu thuật nào điều trị són tiểu?
Một số thủ thuật phẫu thuật đã được phát triển để điều trị són tiểu.