12/11/2025
🩺 PHÂN TÍCH CHI TIẾT NHỮNG NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN THAI LƯU
Khi một thai kỳ không tiếp tục được nữa, điều đầu tiên mà người mẹ thường hỏi là:
“Tại sao con em lại ngừng tim?”
👉 Để trả lời câu hỏi này, cần hiểu rằng thai lưu không chỉ có một nguyên nhân duy nhất, mà là hệ quả của sự mất cân bằng giữa mẹ – nhau – thai.
Dưới đây là phân tích chi tiết các nhóm nguyên nhân thường gặp, theo y học bào thai hiện đại
(tham khảo Callen’s Ultrasonography in Obstetrics & Gynecology, 2016; Fetal Medicine – Cambridge, 2023).
1️⃣ Bất thường nhiễm sắc thể (Chromosomal Abnormalities)
🔹 Cơ chế:
Khi trứng và tinh trùng kết hợp, nếu quá trình phân chia tế bào bị lỗi, phôi sẽ có thừa hoặc thiếu nhiễm sắc thể (ví dụ: Trisomy 13, 18, 21 hoặc Monosomy X).
Những phôi này không thể phát triển bình thường, dẫn đến phôi ngừng phát triển – thai lưu sớm hoặc sảy thai tự nhiên.
🔹 Tỷ lệ:
Chiếm khoảng 50–60% thai lưu trong 3 tháng đầu và 10–20% trong tam cá nguyệt thứ hai.
🔹 Dấu hiệu gợi ý:
👉 Thai nhỏ hơn tuổi thai, ngừng phát triển sớm.
👉 Siêu âm thấy dị tật đa cơ quan (đầu nhỏ, tim bất thường, chi ngắn, thoát vị rốn…).
👉 Xét nghiệm NIPT hoặc chọc ối bất thường.
🔹 Cần làm:
Xét nghiệm nhiễm sắc thể đồ hoặc phân tích gen (microarray, exome) nếu có thai lưu tái diễn.
2️⃣ Bất thường bánh rau, dây rốn và tuần hoàn tử cung
🔹 Cơ chế:
👉 Bánh rau là “lá phổi” của thai.
👉 Khi bánh rau bị b**g sớm, vôi hóa, xơ hóa hay huyết khối, lượng máu đến thai giảm → thiếu oxy, tim thai ngừng đập.
👉 Tương tự, dây rốn bị thắt nút, quấn cổ nhiều vòng hoặc xoắn bất thường cũng làm cản trở dòng máu nuôi thai.
🔹 Yếu tố nguy cơ:
Mẹ bị tăng huyết áp, tiền sản giật, hút thuốc, béo phì.
- Thai đa ối, song thai, hoặc dây rốn dài bất thường.
- Rau tiền đạo, tử cung dị dạng.
🔹 Siêu âm gợi ý:
- Thai chậm tăng trưởng (IUGR).
- Doppler động mạch rốn và ống tĩnh mạch bất thường.
- Bánh rau mỏng, nhỏ hoặc có vùng nhồi máu.
🔹 Cần kiểm tra:
- Giải phẫu bệnh bánh rau sau sinh.
- Theo dõi Doppler định kỳ ở lần mang thai sau.
3️⃣ Nhiễm trùng trong thai kỳ (Maternal–Fetal Infections)
- Một số tác nhân gây viêm nhiễm xuyên qua bánh rau, gây viêm màng ối, bánh rau, mạch máu thai, dẫn đến thai nhiễm trùng huyết, viêm phổi hoặc viêm não trong tử cung.
🔹 Các tác nhân phổ biến:
- Listeria monocytogenes (từ thực phẩm sống, sữa chưa tiệt trùng).
- Parvovirus B19 → gây thiếu máu nặng, phù thai.
- Cytomegalovirus (CMV), Rubella, Toxoplasma gondii, Herpes simplex.
🔹 Biểu hiện:
- Mẹ có thể chỉ sốt nhẹ, mệt mỏi, tiêu chảy thoáng qua.
- Siêu âm: thai phù, bụng to, tim to, tràn dịch màng tim hoặc phổi, bánh rau dày, giảm vận tốc dòng máu Doppler.
🔹 Cách chẩn đoán:
- Xét nghiệm TORCH, PCR máu hoặc dịch ối, và giải phẫu bệnh bánh rau.
- Phát hiện sớm giúp điều trị kháng virus hoặc kháng sinh (như với Listeria) kịp thời.
4️⃣ Rối loạn đông máu và bệnh lý mạch máu của mẹ
🔹 Hội chứng kháng phospholipid (APS):
Rối loạn tự miễn khiến máu mẹ tăng đông → tạo huyết khối trong bánh rau, tắc mạch máu nuôi thai.
Chiếm 5–10% trường hợp thai lưu không rõ nguyên nhân.
Dấu hiệu gợi ý:
👉 Thai lưu trên 10 tuần, tái diễn.
👉 Mẹ từng bị huyết khối, tiền sản giật sớm hoặc sảy thai nhiều lần.
➡️ Điều trị: Dùng Heparin + Aspirin liều thấp ở lần mang thai sau giúp tăng tỷ lệ thai sống >80%.
🔹 Lupus ban đỏ hệ thống (SLE):
Kháng thể tấn công nội mô mạch máu và bánh rau → giảm tưới máu nuôi thai.
- Cần phối hợp điều trị giữa chuyên khoa Thấp Miễn dịch và Sản – Y học bào thai.
🔹 Đái tháo đường, tăng huyết áp, béo phì:
Làm rối loạn vi tuần hoàn bánh rau → thai chậm tăng trưởng, thiếu oxy, thai lưu muộn.
→ Cần kiểm soát huyết áp và đường huyết nghiêm ngặt.
5️⃣ Các nguyên nhân khác ít gặp nhưng đáng lưu ý
- Bất thường tử cung (vách ngăn, dính buồng tử cung, u xơ to).
- Sang chấn bụng, tai nạn giao thông.
- Suy tuyến giáp, thiếu progesterone giai đoạn sớm.
- Tiếp xúc hóa chất độc hại, thuốc gây quái thai.
🌷 NHÌN TỪ GÓC ĐỘ BÁC SĨ Y HỌC BÀO THAI
- Thai lưu không phải lỗi của mẹ.
- Trong hầu hết trường hợp, đây là hậu quả của một rối loạn y học ẩn sâu, mà người mẹ không thể biết trước hay kiểm soát được.
🔍 Điều quan trọng nhất sau thai lưu:
- Tìm nguyên nhân bằng xét nghiệm, mô bệnh học và tư vấn di truyền.
- Lập kế hoạch mang thai lại an toàn, với sự đồng hành của bác sĩ y học bào thai.
- Theo dõi sát từ sớm, đặc biệt siêu âm Doppler bánh rau và dây rốn để ngăn tái diễn.
💗 THÔNG ĐIỆP GỬI ĐẾN CÁC MẸ
Thai lưu là mất mát không thể đo đếm.
Nhưng y học bào thai hiện đại ngày nay đã giúp tìm ra nguyên nhân và tăng đáng kể tỷ lệ thai kỳ thành công ở lần mang thai sau.
Xin mẹ hãy nhớ:
💬 “Thai lưu không phải lỗi của mẹ. Hãy cho bản thân thời gian hồi phục, và khi sẵn sàng – hãy đến để được đồng hành cùng bác sĩ trong hành trình bắt đầu lại.”
📍 Bài viết mang tính chất tham khảo chuyên môn.
Nếu từng trải qua thai lưu, bạn nên được khám và tư vấn tại các cơ sở sản khoa hoặc trung tâm Y học bào thai uy tín để được đánh giá nguyên nhân và lên kế hoạch mang thai an toàn.
Nguồn tham khảo
Nếu bạn đang băn khoăn một vấn đề tế nhị cần được giải đáp, HÃY:
- ĐỂ LẠI CÂU HỎI tại đây
- hoặc NHẮN TIN ngay
📩 Bác sĩ Trần Bích Hoà sẽ giải đáp những thắc mắc của bạn!
----------------------------------
⭐⭐⭐ Phòng khám sản phụ khoa 132 Phù Chẩn
✩ Chuyên khoa điều trị các bệnh liên quan đến bệnh ph.ụ khoa, sức khỏe sinh sản, bệnh xã hội, vô sinh hiếm muộn.
Thời gian làm việc tại phòng khám:
👉🏻Từ thứ 2 đến thứ 6: 17h00 - 20h00
👉🏻Thứ 7, CN: sáng từ 8h00 đến 11h30
chiều từ 15h00 đến 20h00
🏥Địa chỉ: Phố Phù Lộc - Phù Chẩn, Từ Sơn, Bắc Ninh.
☎️Hotline: 0888 32 36 36/ 0912 322 481