09/09/2025
Rách sụn chêm/ 𝐒𝐔̣𝐍 𝐂𝐇𝐄̂𝐌 𝐇𝐈̀𝐍𝐇 Đ𝐈̃𝐀
Bệnh nhân nam, trẻ tuổi, đau mặt ngoài khớp gối phải.
1. Thế nào là sụn chêm hình đĩa
Trong khớp gối của mỗi chúng ta có hai sụn chêm là sụn chêm trong và sụn chêm ngoài, các cấu trúc này đóng vai trò phân phối lực truyền từ xương đùi xuống mâm chầy, có thể hiểu nôm na như một giảm xóc nằm trong khớp. Ở người trưởng thành, sụn chêm trong có hình chữ C, che phủ 50% bề mặt mâm chày trong và được giữ vào bao khớp bởi các dây chằng vành, chày-sụn chêm và bên trong. Sụn chêm ngoài có hình chữ O, rộng 12 mm, dày 4 mm, che phủ 70% bề mặt mâm chày ngoài và được giữ vào bao khớp cả ở phía trước và sau (phía sau được tăng cường bởi dây chằng đùi-sụn chêm trước và sau), trong khi phần bên ngoài giữ với bao khớp rất lỏng lẻo.
Khi sụn chêm che phủ hết bề mặt mâm chày được gọi là sụn chêm hình đĩa (discoid meniscus). Đây là một dị dạng bẩm sinh của sụn chêm, được Young mô tả lần đầu tiên năm 1889 và sau đó là Watson-Jones vào năm 1930. Sụn chêm hình đĩa thường gặp ở sụn chêm ngoài, rất hiếm gặp ở sụn chêm trong. Tỷ lệ bị sụn chêm hình đĩa theo y văn chiếm từ 1 - 3% dân số và khoảng 20% các trường hợp bị sụn chêm hình đĩa gặp ở khớp gối 2 bên.
2. Cơ chế gây tổn thương
Sụn chêm hình đĩa dễ bị tổn thương hơn sụn chêm bình thường. Do cấu trúc bất thường nên sụn chêm dễ bị kẹt khi khớp gối vận động, gây đau và rách sụn. Trong trường hợp dây chằng giữ sụn chêm vào mâm chầy không có hoặc lỏng lẻo, nguy cơ này càng cao hơn. Cũng như sụn chêm bình thường, khi bị tổn thương, sụn chêm hình đĩa rất khó liền do cấu trúc nghèo mạch máu.
Cơ chế gây tổn thương thường gặp khi gối bị xoắn vặn như khi trụ chân hoặc thay đổi hướng di chuyển, tuy nhiên, một số trường hợp thì cũng không xác định được cơ chế chấn thương rõ ràng.
3. Phân loại tổn thương
Watanabe (1974) phân loại các thể sụn chêm hình đĩa như sau:
+ Thể I: sụn chêm hình đĩa hoàn toàn: sụn chêm che phủ toàn bộ mặt mâm chày ngoài, thể này hay gặp nhất (80%)
+ Thể II: sụn chêm hình đĩa một phần: sụn chêm che phủ một phần mâm chày ngoài, thể này chiếm khoảng 10%
+ Thể III: thể dây chằng Wrisberg: sừng sau của sụn chêm b**g khỏi mâm chày. Bình thường sừng sau sụn chêm chỉ bám bởi dây chằng đùi-sụn chêm (dây chằng Wrisberg) căng giữa lồi cầu trong xương đùi và bờ ngoại vi của sụn chêm ngoài, ở thể này sừng sau sụn chêm không bám vào mâm chày sẽ khiến sụn chêm rất di động và gây ra hội chứng 'snapping knee' (khớp gối kêu lục khục)
🏥 𝐁𝐕Đ𝐊 𝐌𝐄𝐃𝐈𝐂 𝐁𝐈̀𝐍𝐇 𝐃𝐔̛𝐎̛𝐍𝐆, 14A Nguyễn An Ninh, Phú Cường, Thủ Dầu Một, Bình Dương.
☎️ 0915.045.115