21/09/2025
Ch:ấn thư:ơng Lác:h: Dịc:h t:ễ, gi:ải phẫ:u, sin:h l:ý, nguyên nhân và cơ chế bện:h si:nh
Giới thiệu
Chấ:n thươ:ng lá:ch là tình huống c:ấp c:ứu ngo:ại kho:a thường gặp, chiếm tỷ lệ đáng kể trong ch:ấn thư:ơng b:ụng và có nguy cơ gây m:ất má:u ồ ạt đ:e d:ọa tí:nh m:ạng nếu chẩn đoán–xử trí chậm trễ. Sự phát triển của chẩn đoán hình ảnh, đặc biệt là chụp cắt lớp vi tính (CLVT), cùng với can thiệp nội mạc:h đã làm thay đổi chiến lược điều trị theo hướng bảo tồn cơ quan, giúp tăng tỷ lệ giữ lá:ch ở những trường hợp phù hợp. Tuy vậy, ph:ẫu thu:ật (bao gồm cắt lá:ch) vẫn giữ vai trò cứu sinh trong nhiều bối cảnh, đòi hỏi chỉ định thận trọng dựa trên tình trạng hu:yết động, mức độ tổ:n thư:ơng và nguồn lực sẵn có tại cơ sở y tế. Nắm vững giả:i phẫ:u mạ:ch m:áu lá:ch với các biến thể phong phú là nền tảng cho cả can thiệp nội mạch và phẫu thuật bảo tồn/cắt lách bán phần; đồng thời hiểu rõ sin:h l:ý mi:ễn dịc:h của lác:h giúp dự phòng các biến chứng nhiễ:m trùng nặng sau cắt lá:ch. Bài viết này tổng hợp dị:ch tễ, gi:ải ph:ẫu–sin:h lý cốt lõi, cơ chế bệ:nh sin:h (kể cả vỡ lác:h hai thì), và định hướng chẩn đoán–điều trị hiện hành, nhằm hỗ trợ bác sĩ tuyến tỉnh/huyện cũng như các cơ sở có và chưa có điều kiện can thiệp mạ:ch đưa ra quyết định nhanh, an toàn và hiệu quả.
Xem👇