Bs Trần Hoàng Ân

30/11/2025

📰 KHI TÔI – MỘT BÁC SĨ NGOẠI KHOA, ĐÃ HOÀN TẤT THẠC SĨ VÀ CKII
BỊ XEM NHẸ HƠN MỘT CHỨNG CHỈ NGẮN HẠN

Hơn 17 năm hành nghề – từ năm 2007 đến nay – tôi chưa bao giờ nghĩ sẽ có ngày mình phải đứng ra giải thích rằng: “Tôi thực sự biết phẫu thuật nội soi.”
Thế nhưng chuyện ấy đã xảy ra.

Hôm qua, cơ quan bảo hiểm yêu cầu tôi và đồng nghiệp phải xuất trình đầy đủ “chứng chỉ phẫu thuật nội soi cơ bản và nâng cao”, nếu không, các ca phẫu thuật của chúng tôi sẽ không được thanh toán BHYT.

Điều buồn cười là:
Tôi có đầy đủ tất cả những chứng chỉ ấy.

Nhưng điều khiến tôi bức xúc không phải ở vài tờ giấy.

Điều khiến tôi thật sự trăn trở là:

Một bác sĩ Ngoại khoa tốt nghiệp Thạc sĩ (2012), CKII (2021), hành nghề từ 2007… lại bị xem như chưa đủ khả năng phẫu thuật nếu thiếu một chứng chỉ ngắn hạn vài tuần.

⸻

17 năm làm nghề – và bị đánh giá bằng một chứng chỉ vài tuần

Trong nhiều năm đào tạo và hành nghề ngoại khoa, tôi và đồng nghiệp đều phải:
• mổ ngày mổ đêm trong suốt thời gian học và làm
• chịu trách nhiệm trực cấp cứu liên tục
• hoàn thành số lượng lớn ca mổ trước khi tốt nghiệp
• tham gia đánh giá kỹ năng lâm sàng nhiều lần
• bảo vệ luận văn Thạc sĩ
• trải qua thi tốt nghiệp CKII – bậc chuyên môn cao nhất của tuyến điều trị
• và chịu trách nhiệm trực tiếp trước người bệnh mỗi ngày

Vậy mà chỉ vì một tiêu chí thanh toán không phù hợp, toàn bộ quá trình đào tạo lâm sàng ấy bị xem như… không tồn tại.

Điều đó thực sự khiến tôi nặng lòng.

⸻

Không phải lỗi của BHYT – lỗi ở tư duy quản lý

Nhân viên BHYT không cố tình làm khó bác sĩ.
Họ làm đúng giấy tờ được quy định.

Nhưng chính điều đó lại cho thấy một thực tế:

Quy định hiện hành đang hiểu sai, thậm chí xem nhẹ toàn bộ hệ thống đào tạo sau đại học của ngành Y.

Khi cơ quan thanh toán BHYT yêu cầu “chứng chỉ nội soi” như điều kiện bắt buộc, điều này vô tình biến:
• Thạc sĩ Y học
• Bác sĩ Chuyên khoa I
• Bác sĩ Chuyên khoa II

…trở thành những trình độ không mang ý nghĩa gì về kỹ năng phẫu thuật.

Trong khi thực tế, đây là những bậc đào tạo thực hành kéo dài nhiều năm, với yêu cầu vô cùng nghiêm ngặt.

⸻

✅ Tôi học gì ở ThS và CKII?

Năng lực ấy ở đâu trong mắt của quy định hiện hành?

Theo chương trình chính thức của Trường Đại học Y Dược TP.HCM, nơi tôi theo học:

- Thạc sĩ Ngoại khoa

“Trang bị kiến thức nâng cao và kỹ năng phẫu thuật theo phân tuyến kỹ thuật của Bộ Y tế.”

- Bác sĩ Chuyên khoa I Ngoại khoa

“Có khả năng thực hiện các phẫu thuật từ cơ bản đến nâng cao.”

- Bác sĩ Chuyên khoa II Ngoại khoa

“Làm chủ kỹ thuật chuyên sâu, độc lập trong phẫu thuật, đủ năng lực huấn luyện phẫu thuật viên tuyến dưới.”

Đó không phải là những dòng chữ tượng trưng.
Đó là những yêu cầu thực chiến mà người học phải thực sự đáp ứng.

Nhưng hiện nay, những giá trị đó lại bị phủ nhận chỉ bởi một “chứng chỉ nội soi cơ bản”.

Một điều nghịch lý và khó chấp nhận.

⸻

Không chỉ tôi – mà hàng ngàn bác sĩ trên cả nước bị ảnh hưởng

Tôi tin rằng nhiều đồng nghiệp ngoại khoa, phụ sản, tiết niệu, tiêu hóa… đều gặp tình trạng tương tự.

Đây không còn là một sự cố hành chính đơn lẻ.

Đây là biểu hiện của một tư duy quản lý lỗi thời, đi ngược lại bản chất đào tạo y khoa:

Ngành Y đào tạo con người – không đào tạo tờ giấy.
Và kỹ năng phẫu thuật không nằm trong chứng chỉ ngắn hạn, mà nằm trong năm tháng lăn lộn ở phòng mổ.

⸻

Tôi viết bài này không phải để than phiền – mà để cảnh báo

Không phải vì quyền lợi của cá nhân tôi.
Mà vì:
• chất lượng điều trị
• sự tôn trọng dành cho bác sĩ
• và uy tín của cả hệ thống đào tạo sau đại học ngành Y

Đã đến lúc cần nhìn lại:
• việc “chứng chỉ hóa” mọi kỹ năng
• việc xem nhẹ đào tạo lâm sàng dài hạn
• và việc dùng tiêu chí không phù hợp để xác định năng lực bác sĩ

Nếu không điều chỉnh, người thiệt thòi cuối cùng không phải bác sĩ – mà là bệnh nhân.

⸻

✅ Tôi mong muốn một điều rất đơn giản:

Đào tạo thực chất phải được công nhận đúng bản chất

Tôi không đòi hỏi ưu ái.
Tôi chỉ muốn:
• giá trị thật của ThS – CKI – CKII được nhìn nhận đúng
• quy định phản ánh chính xác năng lực mà người học đã trải qua
• và hệ thống thanh toán không phủ nhận năng lực phẫu thuật viên đã hành nghề gần 20 năm

Tôi tin rằng ngành Y xứng đáng được đối xử công bằng hơn.

Và bệnh nhân xứng đáng được chăm sóc bởi những người có năng lực được công nhận đúng cách.

Đó là lý do tôi lên tiếng.

⸻

P/s: bật qua các bình luận và xem lại qui định thì tôi rút ra một nhận xét:

Tóm lại, BHYT chỉ làm đúng theo Luật KCB 2023.
Bất cập nằm ở chỗ văn bằng ThS–CKI–CKII không có chứng nhận chi tiết từng kỹ thuật, nên khi quyết toán rất khó đối chiếu.
Giải pháp là các trường y cần cấp thêm chứng nhận theo từng module kỹ thuật trong đào tạo sau đại học.
Khi hệ thống đồng bộ, bác sĩ – bệnh viện – BHYT sẽ không còn vướng mắc như hiện nay.

Cảm ơn các bạn đã có nhiều ý kiến khác nhau. Cho phép tôi xoá đi những cmt có lời lẽ không phù hợp nhé.

04/10/2025

⚡ AI trong y tế – lợi ích lớn, nhưng cũng để lại “dấu chân carbon” không nhỏ!

Một nghiên cứu mới trên NEJM Catalyst cho thấy: dù phát thải từ một ứng dụng AI y tế đơn lẻ có thể không đáng kể, nhưng khi nhân rộng hàng trăm công cụ, tác động môi trường và chi phí điện năng sẽ tăng nhanh chóng.

👉 Các chuyên gia đề xuất khung quyết định mới để giúp ngành y triển khai AI một cách bền vững, giảm tiêu hao năng lượng, khí thải và chi phí.

📖 Xem chi tiết tại: nej.md/3VN8X1Y

29/08/2025

Hôm qua đi mổ mà các bác sĩ trẻ lười đọc bài, anh tóm tắt lại cho các em dễ hình dung lần sau hỏi lại không nhớ sẽ rầy nhé.

🎯 Cắt đại tràng phải – Các dạng và chỉ định

❓1. Khi nào chỉ định cắt đại tràng phải chuẩn (Right Hemicolectomy)?
👉 Khi u nằm ở: manh tràng, góc hồi – manh, đại tràng lên.
➡️ Nguyên tắc: cắt từ hồi tràng cách van Bauhin 8–10cm đến giữa đại tràng ngang.
➡️ Thắt mạch: ĐM hồi – đại tràng (ICA), ĐM đại tràng phải (RCA), nhánh phải của ĐM đại tràng giữa (MCA phải).

⸻

❓2. Khi nào phải cắt đại tràng phải mở rộng (Extended Right Hemicolectomy)?
👉 Khi u nằm ở:
• Góc gan.
• Đại tràng ngang 1/3 phải hoặc giữa.
➡️ Phạm vi cắt: từ hồi tràng (cách Bauhin 8–10cm) đến 1/3 trái đại tràng ngang.
➡️ Thắt mạch: thêm nhánh trái của ĐM đại tràng giữa.

⸻

❓3. Vậy “cắt đại tràng phải” khác gì “cắt đại tràng phải mở rộng”?
• Chuẩn: chỉ lấy hồi tràng + manh tràng + đại tràng lên + 1/2 phải của đại tràng ngang.
• Mở rộng: lấy luôn cả đoạn ngang đến 1/3 trái và phải thắt thêm nhánh trái MCA.

⸻

❓4. Nguyên tắc nạo hạch?
👉 Luôn đi theo mạch máu → lấy được hạch D2–D3.
• Hạch quanh ICA, RCA, MCA.
• Mở rộng thì lấy luôn nhóm hạch dọc MCA trái.

⸻

✅ Ghi nhớ nhanh cho các em
• U manh tràng – đại tràng lên → Right Hemicolectomy chuẩn.
• U góc gan – 1/3 phải hoặc giữa đại tràng ngang → Right Hemicolectomy mở rộng.
• Luôn nhớ: phẫu thuật ung thư phải đi theo mạch máu + nạo hạch D2–D3.

Nguồn ảnh: Phẫu Thuật Nội Soi Đại Trực Tràng

21/02/2025

CẢNH BÁO: XOẮN TINH HOÀN – CẤP CỨU KHẨN CẤP CẦN NHẬN BIẾT SỚM!

Xoắn tinh hoàn là một cấp cứu ngoại khoa nguy hiểm, có thể gây hoại tử tinh hoàn nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Tình trạng này xảy ra khi thừng tinh bị xoắn, làm tắc nghẽn dòng máu nuôi tinh hoàn.

Những ai có nguy cơ?
• Trẻ sơ sinh, trẻ em và thanh thiếu niên (đặc biệt 10-25 tuổi).
• Người có bất thường bẩm sinh về cấu trúc tinh hoàn.
• Người từng bị xoắn tinh hoàn thoáng qua.

Triệu chứng nhận biết
• Đau đột ngột, dữ dội ở bìu hoặc vùng bụng dưới.
• Một bên tinh hoàn sưng to, đỏ hoặc tím tái.
• Buồn nôn, nôn ói.
• Khi sờ thấy tinh hoàn cao hơn bình thường.

Cảnh báo nguy hiểm

Một số trường hợp xoắn tinh hoàn bị chẩn đoán nhầm thành viêm tinh hoàn và được điều trị bằng thuốc mà không can thiệp sớm. Nếu xoắn tinh hoàn không được phẫu thuật tháo xoắn trong 6 giờ đầu, nguy cơ mất tinh hoàn rất cao! Sau 24 giờ, hầu như không thể cứu được.

Bạn cần làm gì?

➡️ Nếu có triệu chứng nghi ngờ, hãy đến ngay bệnh viện có khoa ngoại hoặc nam khoa.
➡️ Không tự ý dùng thuốc giảm đau, kháng sinh vì có thể làm trì hoãn chẩn đoán đúng.
➡️ Không đắp lá, xoa bóp vì có thể làm tình trạng tồi tệ hơn.

Bệnh nhân trong ca trực của tôi – một thanh niên 23 tuổi – đã phải cắt bỏ tinh hoàn do đến viện quá muộn, sau 3 ngày điều trị. Một sự chậm trễ đáng tiếc, nhưng có thể phòng tránh nếu chúng ta nhận biết đúng và hành động nhanh chóng!

Hãy chia sẻ để bảo vệ sức khỏe sinh sản cho con em và chính bản thân bạn!

25/12/2024

25/12/2024

Bảo vệ sức khỏe não bộ để duy trì trí lực!

Khi tuổi tác tăng lên, não bộ cũng lão hóa, nhưng bạn hoàn toàn có thể làm chậm quá trình này bằng cách:
- Duy trì sức khỏe tim mạch và kiểm soát đường huyết.

- Tập thể dục, ngủ đủ giấc, và giữ thói quen ăn uống lành mạnh.

- Hạn chế rượu, tránh hút thuốc, và duy trì hoạt động trí tuệ, xã hội.

Hãy chăm sóc não bộ từ hôm nay để giảm nguy cơ Alzheimer, duy trì trí nhớ và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn!

03/11/2024

Thuốc lecanemab điều trị Alzheimer, dù được ca ngợi là bước đột phá và đã được chấp thuận tại Mỹ với giá 20.000 USD/năm, có thể làm tăng nguy cơ tử vong gấp ba lần trong vòng một năm do các tác dụng phụ nghiêm trọng như sưng não và chảy máu.

Nghiên cứu cho thấy có thêm 21 ca tử vong trên 10.000 bệnh nhân. Giáo sư Robert Howard cảnh báo không nên xem lecanemab là “thuốc thần kỳ” vì lợi ích nhỏ nhưng rủi ro cao.

19/10/2024

HOẠI TỬ CHỎM XƯƠNG ĐÙI

Hoại tử chỏm xương đùi (hay còn gọi là hoại tử vô mạch của chỏm xương đùi) là một tình trạng bệnh lý mà sự cung cấp máu đến phần chỏm xương đùi bị gián đoạn hoặc giảm sút, dẫn đến chết mô xương. Khi xương không nhận được đủ máu, các tế bào xương và mô tủy xương bị chết, gây ra tổn thương, suy giảm chức năng và trong các giai đoạn tiến triển có thể dẫn đến sự sụp đổ của chỏm xương đùi.

Nguyên nhân có thể bao gồm các yếu tố như chấn thương (gãy hoặc trật khớp), sử dụng lâu dài corticosteroid, lạm dụng rượu, hoặc do một số bệnh lý như lupus ban đỏ hệ thống, bệnh hồng cầu hình liềm. Khi bệnh phát triển, người bệnh thường có các triệu chứng như đau ở vùng khớp hông, khó khăn trong vận động, và có thể dẫn đến tàn phế nếu không được điều trị kịp thời.

1. Đau khớp hông: Đau ở khớp hông là triệu chứng phổ biến nhất. Cơn đau có thể bắt đầu nhẹ và trở nên nặng dần theo thời gian.

2. Đau lan xuống đùi hoặc mông: Đau có thể lan xuống phần đùi hoặc mông.

3. Khó di chuyển: Khó khăn trong việc đi lại hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày do đau và cứng khớp.

4. Hạn chế cử động khớp hông: Khả năng cử động khớp hông bị hạn chế, làm cho việc cúi người hoặc xoay khớp trở nên khó khăn.

Nguyên nhân của bệnh hoại tử chỏm xương đùi

1. Thiếu máu cung cấp đến chỏm xương đùi: Nguyên nhân chính là do sự giảm hoặc ngừng cung cấp máu đến chỏm xương đùi, dẫn đến tế bào xương bị chết.

2. Chấn thương: Chấn thương trực tiếp như gãy xương hoặc trật khớp có thể làm tổn thương mạch máu, gây ra hoại tử.

3. Sử dụng corticosteroid: Sử dụng corticosteroid lâu dài có thể ảnh hưởng đến quá trình tuần hoàn máu và gây ra bệnh.

4. Lạm dụng rượu: Lạm dụng rượu có thể gây ra tổn thương gan và ảnh hưởng đến khả năng sản xuất lipid, góp phần gây ra hoại tử.
5. **Các bệnh lý khác**: Một số bệnh như lupus, bệnh Gaucher, bệnh hồng cầu hình liềm có thể làm tăng nguy cơ hoại tử.

Chẩn đoán bệnh hoại tử chỏm xương đùi

1. Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng để kiểm tra triệu chứng và mức độ đau.

2. Chụp X-quang: Hình ảnh X-quang có thể giúp phát hiện sự thay đổi cấu trúc của xương chỏm.

3. Chụp MRI: MRI có độ chính xác cao hơn trong việc phát hiện sớm các tổn thương ở chỏm xương đùi.

4. Chụp CT: CT scan giúp cung cấp hình ảnh chi tiết của xương và các cấu trúc xung quanh.

Điều trị bệnh hoại tử chỏm xương đùi

1. Điều trị không phẫu thuật:
- Sử dụng thuốc giảm đau: Như NSAID (ibuprofen, naproxen) để giảm đau và viêm.

- Liệu pháp vật lý: Các bài tập và liệu pháp vật lý giúp cải thiện sự di chuyển và giảm đau.

- Sử dụng nạng hoặc gậy: Để giảm áp lực lên khớp hông.

2. Điều trị phẫu thuật:
- Giải phẫu giảm áp lực: Phẫu thuật này giúp giảm áp lực bên trong xương, cải thiện lưu thông máu.

- Ghép xương: Ghép xương từ một phần khác của cơ thể để thay thế phần xương bị hoại tử.

- Thay khớp hông: Trong trường hợp nghiêm trọng, phẫu thuật thay khớp hông có thể được thực hiện để thay thế khớp hông bị tổn thương bằng khớp nhân tạo.

Phòng ngừa

1. Hạn chế rượu: Giảm hoặc tránh uống rượu để giảm nguy cơ mắc bệnh.

2. Tránh sử dụng corticosteroid lâu dài: Sử dụng thuốc này theo chỉ định của bác sĩ và tránh lạm dụng.

3. Kiểm soát các bệnh lý nền: Quản lý tốt các bệnh lý như lupus, bệnh hồng cầu hình liềm để giảm nguy cơ.

4. Chế độ ăn uống và luyện tập hợp lý: Duy trì lối sống lành mạnh để tăng cường sức khỏe xương và khớp.

Bệnh hoại tử chỏm xương đùi nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng và làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh. Do đó, việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách là rất quan trọng.

PHÒNG KHÁM NGHĨA ANH
Ảnh : radiopaedia.org

18/08/2024

Chất tạo ngọt erythritol và nguy cơ đông máu

Một nghiên cứu nhỏ đã phát hiện rằng chất thay thế đường erythritol có thể làm tăng nguy cơ đông máu. Erythritol là một loại đường rượu có nồng độ thấp, ngọt bằng khoảng 70% đường và thường được sử dụng trong các sản phẩm thay thế đường. Tuy nhiên, cơ thể sản xuất hợp chất này với lượng nhỏ.

Các nghiên cứu trước đây đã liên kết erythritol với nguy cơ đau tim và đột quỵ cao hơn ở những người dễ bị đau tim hoặc đột quỵ. Điều này có thể do khả năng của erythritol làm tăng quá trình đông máu.

Để kiểm tra điều này, các nhà nghiên cứu đã thu thập mẫu máu của người tham gia trước và sau khi họ uống nước chứa erythritol. Kết quả cho thấy máu của những người tiêu thụ erythritol dễ hình thành cục máu đông hơn đáng kể so với trước đó. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người có nguy cơ đông máu và bị đau tim hoặc đột quỵ.

Tuy nhiên, cần thêm nghiên cứu để đánh giá rủi ro so với lợi ích của chất tạo ngọt ít calo so với đường. Điều này đặc biệt quan trọng vì đường cũng góp phần gây ra các tình trạng sức khỏe khác như béo phì và sâu răng.

Trần Hoàng Ân theo dõi

15/07/2024

Nghỉ sớm thôi, mưa vầy đi khám về bệnh thêm à.