24/10/2025
🌻 MIỆNG NIỆU ĐẠO ĐÓNG THẤP - NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT
📌 Chào quý vị phụ huynh, hôm nay Khoa Ngoại Tiết niệu chúng tôi muốn chia sẻ và giải thích cho quý vị về một tình trạng bẩm sinh khá phổ biến ở các bé trai, đó là Miệng niệu đạo đóng thấp (Hypospadias), dựa trên hướng dẫn mới nhất từ Hội Niệu khoa Châu Âu (EAU).
📌 Việc phát hiện con mình có một tình trạng bất thường có thể gây lo lắng, nhưng xin hãy yên tâm, đây là một dị tật có thể quản lý và điều trị hiệu quả. Bài viết này sẽ giúp quý vị hiểu rõ hơn về bệnh lý này.
______________________________
🩺 Miệng niệu đạo đóng thấp là gì?
👉 Miệng niệu đạo đóng thấp hay Lỗ tiểu lệch thấp là một dị tật bẩm sinh ở bé trai, trong đó miệng niệu đạo (lỗ tiểu) không nằm ở đỉnh của quy đầu như bình thường, mà lại nằm ở mặt dưới của dương vật.
👉 Tình trạng này khá phổ biến, với tỷ lệ ước tính khoảng 18-20 trên 10.000 bé trai sinh ra ở Châu Âu, và tỷ lệ này thay đổi tùy theo khu vực trên thế giới.
______________________________
📚 Nguyên nhân và Yếu tố nguy cơ
📌 Nguyên nhân chính xác vẫn chưa được hiểu đầy đủ, nhưng đây là sự kết hợp của nhiều yếu tố:
- Di truyền và Gen: Yếu tố gia đình đóng vai trò quan trọng (lên đến 13% các trường hợp có người thân mắc bệnh).
- Bất thường nhau thai: Các vấn đề về chức năng của nhau thai.
- Yếu tố môi trường: Tiếp xúc của người mẹ với các chất gây rối loạn nội tiết.
👉 Các yếu tố liên quan khác:
- Trẻ sinh nhẹ cân hoặc nhỏ so với tuổi thai (SGA).
- Các phương pháp hỗ trợ sinh sản (như IVF/ICSI).
- Mẹ mắc các bệnh lý như tiểu đường khi mang thai.
______________________________
🔬 Chẩn đoán và Phân loại
📌 Bệnh thường được nhận biết ngay sau khi sinh qua thăm khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ đánh giá các đặc điểm sau:
- Vị trí miệng niệu đạo: Đây là yếu tố then chốt để phân loại.
- Hình dạng quy đầu và da bao quy đầu: Thường da bao quy đầu chỉ che phủ mặt lưng (gọi là "mũ trùm đầu").
- Độ cong của dương vật: Dương vật có thể bị cong gập xuống dưới, đặc biệt khi cương.
- Kích thước dương vật và tấm niệu đạo (dải mô sẽ phát triển thành niệu đạo).
______________________________
📚 Phân loại mức độ nặng
👉 Dựa vào vị trí, bệnh được chia làm 3 thể chính:
- Thể gần: Miệng niệu đạo nằm trên quy đầu hoặc ở đầu thân dương vật. Đây là thể nhẹ và phổ biến nhất.
- Thể giữa: Miệng niệu đạo nằm ở giữa thân dương vật.
- Thể xa: Miệng niệu đạo nằm ở gốc dương vật, bìu hoặc tầng sinh môn. Đây là thể nặng nhất.
______________________________
🌻 Các dị tật đi kèm
Khoảng 6-10% trẻ bị lỗ tiểu lệch thấp có kèm theo tinh hoàn ẩn.
Lưu ý quan trọng: Nếu bé trai bị lỗ tiểu lệch thấp kèm theo tinh hoàn ẩn cả hai bên, bác sĩ bắt buộc phải thực hiện các xét nghiệm di truyền và nội tiết để loại trừ Rối loạn phát triển giới tính (DSD).
Việc siêu âm hay chụp X-quang hệ tiết niệu thường không cần thiết trừ khi có nghi ngờ các dị tật phức tạp khác.
______________________________
💡 Khi nào con bạn cần phẫu thuật?
👉 Không phải tất cả các trường hợp đều cần phẫu thuật. Nhiều bé ở thể nhẹ (lỗ tiểu gần đỉnh quy đầu) vẫn có thể đi tiểu và có chức năng tình dục hoàn toàn bình thường khi lớn lên.
📌 Tuy nhiên, phẫu thuật được chỉ định trong các trường hợp sau:
- Lỗ tiểu không ở trên quy đầu, gây tia tiểu bị lệch, phun xòe hoặc bắn xuống dưới (gây khó khăn khi đi vệ sinh).
- Bị hẹp lỗ tiểu (gây tiểu khó).
- Dương vật bị cong (ảnh hưởng đến chức năng khi trưởng thành).
- Các vấn đề về thẩm mỹ hoặc bất thường da bao quy đầu gây ảnh hưởng tâm lý.
______________________________
🛠️ Điều trị
🌻 Mục tiêu chính của phẫu thuật là:
(1) Làm cho dương vật thẳng
(2) Đưa lỗ tiểu về đúng đỉnh quy đầu
(3) Che phủ da đầy đủ, đảm bảo thẩm mỹ
1. Thời điểm phẫu thuật "vàng"
Thời điểm lý tưởng để phẫu thuật lần đầu là khi trẻ được 6 đến 18 tháng tuổi. Phẫu thuật ở độ tuổi này giúp trẻ mau lành thương, ít bị ảnh hưởng tâm lý và dễ chăm sóc sau mổ.
2. Điều trị nội tiết trước mổ (Nếu cần)
Trong các trường hợp thể nặng (thể xa) kèm dương vật nhỏ hoặc tấm niệu đạo hẹp, bác sĩ có thể cân nhắc dùng nội tiết tố (Testosterone hoặc hCG) trước mổ vài tháng. Mục đích là để tăng kích thước dương vật và cải thiện mô tại chỗ, giúp phẫu thuật dễ dàng hơn. Tuy nhiên, bằng chứng về hiệu quả lâu dài của phương pháp này vẫn chưa thực sự rõ ràng.
📚 Phẫu thuật lỗ tiểu lệch thấp là một phẫu thuật nhiều thách thức.
Tỷ lệ thành công:
- Ở thể gần (nhẹ), tỷ lệ thành công rất cao, trên 90%.
- Ở thể xa (nặng), phẫu thuật phức tạp hơn nhiều, tỷ lệ biến chứng có thể dao động từ 14% đến 68%.
👉 Việc phẫu thuật lại nhiều lần sẽ làm tăng nguy cơ biến chứng.
📚 Các biến chứng có thể gặp:
- Rò niệu đạo: Tỷ lệ 8-20%. Đây là biến chứng phổ biến nhất, là tình trạng xuất hiện một lỗ rò nước tiểu trên đường niệu đạo mới tạo.
- Hẹp lỗ tiểu: Tỷ lệ 5-15%. Gây tiểu khó, tia nhỏ.
- Hẹp niệu đạo: Tỷ lệ 8-13%.
______________________________
📚 Theo dõi lâu dài
👉 Việc tái khám và theo dõi định kỳ là vô cùng quan trọng. Về lâu dài, khi được phẫu thuật thành công, hầu hết các bệnh nhân đều có chức năng đi tiểu và tình dục hoàn toàn bình thường, cũng như hài lòng về mặt thẩm mỹ.
🌻 Hy vọng những thông tin trên giúp quý vị phụ huynh có cái nhìn tổng quan và bớt lo lắng. Lỗ tiểu lệch thấp là một dị tật có thể điều trị thành công. Điều quan trọng nhất là đưa bé đến khám tại các cơ sở y tế có chuyên khoa Tiết niệu uy tín để được các chuyên gia tư vấn và lên kế hoạch điều trị phù hợp nhất cho con bạn.
-----------------------------------------------------------------
🌿 Liên hệ:
👉 KHOA NGOẠI TIẾT NIỆU - BỆNH VIỆN ĐA KHOA XUYÊN Á CỦ CHI
Địa chỉ: Số 42, Quốc Lộ 22, ấp Chợ, xã Củ Chi, TP. Hồ Chí Minh.
1️⃣ PHÒNG KHÁM NGOẠI TIẾT NIỆU (PHÒNG 17)
2️⃣ PHÒNG KHÁM NAM KHOA (PHÒNG 71)
👉 PHÒNG KHÁM 17 và 71 làm việc tất cả các ngày trong tuần.
👉 Hotline:
- 0989211855 - ThS.BSCK2. Nguyễn Vĩnh Bình - Trưởng khoa - phòng khám 17 thứ 2 và thứ 5 hàng tuần
- 0982955557 - ThS.BS. Võ Đình Bão - Phó trưởng khoa - phòng khám 17 thứ 3 và thứ 6 hàng tuần
- 0377019161 - BSCK1. Lê Khải Ngọc - phòng khám 17 thứ 4 và thứ 7 hàng tuần
- 0388538794 - ThS.BS. Lâm Văn Chương
- 0977787927 - ThS.BS. Nguyễn Đoàn Ngọc Trấn
- 0968430314 - BS. Nguyễn Phước Vinh
- 0372646833 - BS. Phan Huy Thông
- 0379416419 - BS. Nguyễn Đình Đức
- 0365998215 - BS. Ung Phúc Vĩnh Thuyên
- 0989439108 - BS. Phạm Hoàng Thịnh