09/07/2023
YOGA ĐÃ BỊ HIỂU LẦM NHƯ THẾ NÀO?
Xưa nay Yoga vẫn được ngầm hiểu là một con đường đến từ cổ xưa mang tới sức khỏe và bình an nội tâm. Nhưng những biểu hiện mà chúng ta vẫn thấy từ truyền thông quảng cáo, thậm chí là cả các trung tâm, giáo viên Yoga hay người thực hành mang tới lại hoàn toàn giới hạn và có khi đưa tới nhiều nhầm tưởng mang tới những cái nhìn lệch lạc và biến dạng về Yoga. Bài viết này hỗ trợ thêm góc nhìn về một số hiểu lầm phổ biến này.
HIỂU LẦM 1: Yoga là các tư thế đòi hỏi sự dẻo dai và người thực hành Yoga như trình diễn xiếc!
Xin thưa các tư thế Yoga vẫn được gọi là Yoga Asana chỉ là một phần của Hatha Yoga, chiếm một phần rất nhỏ chưa tới 5% trong bức tranh yoga tổng thể. Bhagavad Gita và Yoga Sutra – hai kinh văn quan trọng trong tiếp cận Yoga không tồn tại bất cứ một tư thế Yoga nào.
Những người hành giả Yoga xưa đã quan sát các chuyển động của con người trong cuộc sống và mô phỏng nó dưới hình hài của các tư thế Yoga. Đồng thời những Yogi này sáng tạo thêm những tư thế lạ lẫm như tư thế đứng bằng đầu Sirsasana, tư thế con quạ Kakasana, v.v. để tạo ra những tác động khác biệt ở những phần khác nhau trên cơ thể mà những chuyển động hàng ngày không mang lại. Người ta thống kê có khoảng 72000 các tư thế yoga và biến thể, một người bình thường không thể và cũng không cần thiết thực hành toàn bộ các tư thế này. Một dòng truyền Yoga thường hướng dẫn và mở ra những tư thế điểm nhấn lõi nhất định, tuy nhiên nhiệm vụ của một giáo viên yoga hay một người thực hành Yoga là làm làm sao chuỗi các tư thế thực hành tác động toàn diện tới cơ thể và các hệ cơ quan trong cơ thể. Dưới góc nhìn này, Yoga là một môn thể dục.
Tuy nhiên một người giáo viên yoga thực thụ sẽ không dừng ở việc chỉ hướng dẫn thực hành các tư thế Yoga. Điều quan trọng trong khi thực hành là sự chú tâm quan sát rõ biết về những khu vực tư thế Yoga đang tác động. Ý dẫn khí! Sự chú tâm quan sát giúp tư thế Yoga tác động sâu hơn và đạt lợi ích tối đa về sức khỏe thể chất. Chính vì vậy các tư thế Yoga khó, đòi hỏi sự dẻo dai của diễn viên xiếc phần lớn không mang lại tác động lớn như những tư thế đơn giản dễ thực hiện với sự chú tâm rõ biết.
HIỂU LẦM 2: Yoga nhàm chán và nhẹ nhàng, chỉ cho giành cho phụ nữ và người già!
Nhìn bề ngoài nhiều người sẽ nghĩ Yoga nhàm chán và nhẹ nhàng chỉ dành cho phụ nữ và người già. Hoàn toàn sai lầm! Yoga có thể sử dụng cho mọi đối tượng, người khỏe, người bệnh, người trẻ, người già, người chăm vận động và người mới bắt đầu. Phụ thuộc vào những đối tượng khác nhau thiết kế thực hành Yoga và khối lượng vận động cũng sẽ khác. Lớp Yoga cho các bạn nhỏ tuổi sẽ có nhiều trò chơi hoạt động kích thích trí tưởng tượng và sự chú tâm... Lớp Yoga cho người già làm việc nhiều với những vấn đề thể chất như hạn chế vận động, trí nhớ, thị giác, thính giác, lão hóa, bệnh tật, đối mặt với cái chết… Lớp Yoga cho người trẻ hay vận động có khối lượng vận động lớn hơn, làm việc nhiều với yếu tố lửa và kết nối với bản thân… Đó là chưa kể những cá nhân khác nhau với những đặc thù của lối sống, bệnh tật và hành trình trải nghiệm cũng sẽ cần những tiếp cận thực hành chuyên biệt. Ví dụ, nam giới thường xuyên phải kiềm chế cảm xúc và căng thẳng nên dễ mắc các bệnh tim mạch, Yoga lý tưởng hỗ trợ những vấn đề này, ngoài ra Yoga còn giúp tăng lưu lượng tuần hoàn máu và oxy tới cơ quan sinh dục, tác động hiệu quả đến cơ chế hưng phấn ở nam.
Yoga bao gồm một hệ thống triết lý nền tảng, theo đó thể cơ (cơ thể) chỉ là một phần, còn các thể vi tế khó tiếp chạm nhưng vẫn luôn ở đó là ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe thể chất và tinh thần như thế năng lượng, thể tâm trí các bậc, thể phúc lạc và người trải nghiệm các thể. Theo đó hoạt động của các thể càng vi tế lại càng quan trọng mang lại những tác động sâu tới những thể còn lại. Vì vậy, những tư thế yoga khó thực hiện nhất với nhiều người là các tư thế thư giãn Savasana hoặc tư thế thiền, ở đó người thực hành tưởng như không làm gì nhưng lại làm rất nhiều! Những tư thế Yoga này thường gắn với những thực hành tám nhánh của Yoga để làm việc với tâm trí như thu rút để mở rộng các giác quan Pratyahara, chú tâm tập trung và nhận thức nội tâm Dharana, định và thiền Dhyana, hợp nhất với toàn thể Samadhi. Khi nhận ra bên trong mình là cả một vũ trụ, khi có thể quan sát và trải nghiệm thế giới bên trong đa sắc, bạn sẽ ngừng ngay lập luận Yoga nhàm chán, bởi khi đó bạn sẽ thấy cuộc sống chưa bao giờ thú vị tới như vậy!
HIỂU LẦM 3: Yoga là một môn thể dục!
Như đã đề cập ở trên, tập thể dục chỉ là một số phần trăm nhỏ trong bức tranh tổng thể của Yoga. Bạn thấy có nhiều loại Yoga khác nhau. Yoga liên quan đến cơ thể được gọi là Hatha Yoga và Asana là một phần của Hatha yoga. Yoga liên quan đến tâm trí được gọi là Raja Yoga và không có Asana nào trong đó. Yoga trong đời sống và bổn phận được gọi là Karma yoga. Yoga liên quan đến sự thức tỉnh tâm linh được gọi là Kriya Yoga và không có thực hành Asana nào trong đó. Và còn nhiều nữa!
Yoga là một lối sống để thể chất bạn khỏe mạnh, tinh thần bạn bình an, thoải mái và sáng tạo, về mặt xã hội bạn hòa hợp và nhận diện được những phẩm chất tốt đẹp trong mỗi người. Để từ đó bạn nhận thức và hòa vào một với toàn thức vô tận!
HIỂU LẦM 4: Yoga là một tôn giáo!
Yoga là một thực hành tâm linh. Thực hành tâm linh thì khác gì tôn giáo? Tôn giáo thường có một hệ thống quy chuẩn đạo đức mang tính bắt buộc tín đồ phải tuân theo để được thuộc về hay không thuộc về. Tâm linh bao gồm những thực hành đi sâu vào bên trong và mở rộng thế giới mà ở đó người tầm đạo (Sadhaka) phải tự thực nghiệm và thực chứng. Sẽ không có đúng và sai, các thực hành sẽ phù hợp với mỗi người khác nhau trên hành trình phát triển của mình. Những biểu hiện hay những lạm dụng của các cá nhân tổ chức khi thực hành tâm linh trong yoga dễ khiến người ta lầm tưởng yoga là một tôn giáo.
HIỂU LẦM 5: Dòng truyền Yoga của tôi là tốt nhất!
Bản thân bất cứ ai xác nhận điều này đều mang cái Ngã / Tôi vô cùng to lớn! Giống như bạn đang ghi nhận mình và phủ nhận người khác. Bất cứ hành trình nào bạn đi, đặc biệt hành trình tâm linh, biết mình là đủ, so sánh dương dương tự đắc bởi bất cứ nhãn mác nào chỉ làm cho bạn xa mình xa người hơn. Thường sẽ có người gọi Yoga cổ điển và Yoga hiện đại. Cổ điển có nghĩa là những cái tiêu biểu điển hình của thời kỳ xưa cũ. Có nhạc cổ điển thì cũng có yoga cổ điển, nhạc cổ điển có Bethoven, có Bach, có Mozart v.v. thì yoga cổ điển cũng có những người Thầy lỗi lạc mang tới những dòng truyền Yoga mà con người cận hiện đại được tiếp cận như Swami Sivananda, Swami Vivekananda, Swami Rama… Từ những “tiêu biểu điển hình của thời xưa cũ” đó, Yoga tiếp tục được tiếp nối và thích nghi để phù hợp với thời đại và bối cảnh xã hội. Những tiếp cận hiện đại sau này có Swami Vishnudevananda, Swami Satyananda, hay Yyengar, Sadguru… Sẽ có những chân lý bất biến, và cũng có những điều chỉnh linh hoạt thích nghi. Nhận diện ra đâu là chân lý, đâu là thích nghi thì cần trí tuệ, mà trí tuệ thì không phải lúc nào cũng đủ trong mỗi người. Trong khi đó, hãy rõ biết mình đã!
Yoga chỉ mang lại sức khỏe thể chất và tinh thần khi sự thực hành toàn diện và phù hợp với mỗi cá nhân, hatha yoga là điểm khởi đầu dễ nhất và từ từ bạn có thể tiếp cận thêm để có những thực hành song song hỗ trợ quá trình thư giãn, ngộ ra, biết mình, và hòa hợp với tất thảy. Để thực sự thực hành và đi trên con đường Yoga, một người cần nhiều sự kiên nhẫn và dấn thân!
Nguồn: Xứ sở La Vie Est Belle