10/07/2023
TÁN SỎI THẬN QUA DA (PCNL)
Sỏi tiết niệu là bệnh thường gặp, ở Việt Nam sỏi tiết niệu là bệnh khá phổ biến, chiếm tỷ lệ 45-50% trong số bệnh nhân tiết niệu ở Việt Nam thường gặp ở độ tuổi từ 30-60 tuổi và ở cả hai giới. Trong số những bệnh nhân có sỏi tiết niệu, sỏi thận chiếm vị trí hàng đầu chiếm 70-75%. Sỏi thận nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng: nhiễm trùng, ứ mủ thận, thận giãn mỏng mất chức năng, suy thận, ung thư đường bài xuất do sỏi. Sỏi thận có thể điều trị nội khoa khi sỏi nhỏ 2cm), sỏi thận nhiều viên.
Sỏi thận trên thận mổ cũ.
Chống chỉ định:
+ Bệnh nhân có rối loạn đông máu chưa được điều trị ổn định.
+ Bệnh nhân có nhiễm khuẩn tiết niệu, lao tiết niệu chưa điều trị ổn định.
+ Bệnh nhân thuộc nhóm nguy cơ cao: Người già yếu, bệnh phối hợp.
Quy trình kỹ thuật:
1. Bệnh nhân sẽ được gây tê tủy sống, hoặc gây mê trong phẫu thuật.
2. Thì 1: Bệnh nhân nằm tư thế sản khoa, nội soi niệu quản soi lên bể thận đánh giá tình trạng niệu quản như hẹp niệu quản, niệu quản xoắn vặn hay sỏi niệu quản, sau đó đặt catheter niệu quản lên bể thận.
3. Thì 2: Bệnh nhân được chuyển sang tư thế nằm nghiêng 90 độ sang bên đối diện. Dưới hướng dẫn của siêu âm chọc dò vào bể thận. Nong đường hầm và đặt Amplazt 18Fr vào bể thận tiếp cận sỏi, sau đó dùng năng lượng laser tán vụn sỏi thành các mảnh nhỏ, bơm hút sỏi ra ngoài qua Amplazt. Sau khi kiểm tra sạch sỏi, sẽ đặt JJ niệu quản bể thận và đặt dẫn lưu thận
Thời gian phẫu thuật kéo dài khoảng 1 tiếng, tùy thuộc vào sỏi kích thước to hay nhỏ, sỏi đơn giản hay phức tạp, diễn biến lâm sàng trong mổ có ổn định không… Với những sỏi đơn giản, không quá to, thường sẽ tán sạch sỏi sau 1 lần tán, bệnh nhân sẽ được chụp lại phim kiểm tra sau 24-48h sau phẫu thuật để đánh giá tình trạng sạch sỏi cũng như vị trí của sonde JJ niệu quản. Nếu sạch sỏi, bệnh nhân sẽ được rút dẫn lưu và ra viện vào ngày thứ 3 sau mổ. Với những sỏi to, phức tạp, có thể sẽ phải can thiệp sỏi lần thứ 2 thông qua đường hầm cũ hoặc đường hầm mới nếu không tiếp cận được sỏi qua đường cũ. Và sonde JJ niệu quản có thể rút sau từ 3-4 tuần sau phẫu thuật.
Các biến chứng có thể sảy ra trong và sau phẫu thuật:
Chảy máu- Nhiễm trùng- Sót sỏi - Hẹp niệu quản - Suy thận - Sỏi thận tái phát…