29/02/2024
Bệnh lý về cổ bàn tay là tình trạng phổ biến đối với phụ nữ trong quá trình mang thai. Hầu hết những vấn đề này phát triển trong 3 tháng cuối thai kì khi nội tiết tố thay đổi nhiều kèm theo sự tích nước và cân nặng tăng cao nhất. Trong đó, hội chứng ống cổ tay và bệnh lý Dequervain là thường gặp nhất, theo sau là các bệnh lý viêm đau khớp bàn ngón tay, u hạt sinh mủ ở ngón tay, viêm teo cơ thần kinh cũng gây rất nhiều phiền toái khó chịu cho mẹ bầu. Nhìn chung, các vấn đề này thường không phải can thiệp phẫu thuật và có thể tự hết sau khi sinh con một vài tháng. Tuy nhiên nếu không được điều trị đúng và kịp thời sẽ làm bệnh trầm trọng lên, giảm chất lượng cuộc sống của mẹ bầu. Vậy chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem, các bệnh lý này liên quan như thế nào tới sức khoẻ mẹ bầu và điều trị chúng ra sao.
1. HỘI CHỨNG ỐNG CỔ TAY: Là vấn đề cơ xương khớp phổ biến thứ hai sau đau lưng trong thời kì mang thai. Các thay đổi về nội tiết tố trong thời kì mang thai gây ra sự nhậy cảm quá mức của dây thần kinh giữa. Các yếu tố tăng nguy cơ xuất hiện hội chứng ống cổ tay bao gồm là béo phì, hút thuốc, uống rượu, đái tháo đường, mẹ tuổi cao . Do đó các mẹ hãy tránh xa rượu, thuốc lá và có chế độ kiểm soát cân nặng hợp lý để không bị mắc bệnh nhé. Các triệu chứng chèn ép thần kinh giữa thường bắt đầu ở 3 tháng đầu và giữa thai kì và phát triển nặng lên ở 3 tháng cuối, ảnh hưởng nhiều hơn ở tay thuận của bệnh nhân. Các triệu chứng thường gặp là tê bì dị cảm ở 3 ngón tay cái, trỏ và giữa, gây khó chịu khiến mẹ bầu thức dậy vào ban đêm, ở giai đoạn muộn có thể gây teo cơ ô mô cái. Các triệu chứng này thường sẽ hết hoàn toàn sau một vài tuần sau sinh nhưng đôi khi triệu chứng sẽ kéo dài hơn do các mẹ phải chăm sóc bế con nhiều. Điều trị bệnh lý này chủ yếu là thay đổi thói quen vận động giảm các vận động lặp đi lặp lại của cổ tay, sử dụng nẹp cổ tay và có thể tiêm steroid vào ống cổ tay ở những trường hợp nặng. Phẫu thuật bệnh trong giai đoạn mang thai hiếm khi được chỉ định. Tuy nhiên trong những trường hợp triệu chứng nặng, không đáp ứng với điều trị nội khoa, thần kinh bị chèn ép nhiều thể hiện trên điện thần kinh cơ, phẫu thuật giải phóng ống cổ tay được chỉ định giúp cải thiện triệu chứng và tránh các di chứng nặng về sau.
2. BỆNH LÝ TEO CƠ THẦN KINH hay Parsonage- Turner syndrome là tình trạng đặc trưng bởi cơn đau cấp tính xung quanh vai và cánh tay sau đó là yếu, teo cơ và giảm cảm giác. Nguyên nhân chính xác của bệnh lý này là không rõ ràng nhưng có vẻ nó liên quan tới sự bất thường của hệ thống miễn dịch. Chẩn đoán bệnh lý này chủ yếu là dựa vào khám lâm sàng. Điều trị trong giai đoạn cấp tính, sẽ sử dụng liệu pháp corticosteroid uống, các thuốc giảm đau chống viêm giúp cải thiện triệu chứng đau. Sau khi triệu chứng đau được cải thiện, tập vật lý trị liệu sẽ giúp bệnh nhân nhanh chóng phục hồi cơ lực, tránh teo cơ, cứng khớp.
3. VIÊM BAO HOẠT DỊCH GÂN CỔ, BÀN TAY
Quá trình phù nề, tích nước, các vận động lặp đi lặp lại của cổ bàn ngón tay có thể gây ra tình trạng viêm dày, bao hoạt dịch gân, thường gặp nhất là bệnh De Quervain hay viêm gân dạng dài duỗi ngắn ngón cái. Bệnh nhân thường đau cổ tay khi gấp duỗi, bê vật nặng, xoắn vặn cổ tay. Bệnh lý này thường đáp ứng tốt với điều trị nội koa như đeo nẹp dạng ngón cái, uống thuốc chống viêm hay tiêm corticosteroid vào khoang gân duỗi. Ở một vài trường hợp đặc biệt, điều trị nội khoa đáp ứng kém, triệu chứng còn tồn tại dai dẳng sau 4-6 tháng, phẫu thuật cắt bỏ bao hoạt dịch viêm được chỉ đinh giúp giải quyết triệt để bệnh.
4. U HẠT MÁU Ở NGÓN TAY
Đây là một dạng u máu lành tính ở da. Estrogen giúp điều hoà yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu và sự tăng nồng độ estrogen trong quá trình mang thai có thể khiến xuất hiện các u máu lành tính ở da. Bệnh lý này đặc trưng bởi một nốt sần lồi ra ngoài, dễ vỡ, màu đỏ đến vàng, có thể phát triển rộng, loét và chảy máu. Điều trị chủ yếu bằng bôi bạc nitrate. Thông thường, sau khi đẻ, nồng độ estrogen về bình thường, u hạt sẽ tự thoái triển. Đôi khi, u hạt vỡ loét, chảy máu gây ảnh hưởng tới sinh hoạt của mẹ bầu thì nên được cắt bỏ.
5. ĐAU, LỎNG CÁC KHỚP NHỎ NHỠ CỦA BÀN NGÓN TAY
Sự thay đổi của nội tiết tố trong quá trình mang thai làm các dây chằng mềm ra, dẫn đến các khớp lỏng lẻo và có thể bán trật nếu vận động mạnh. Các triệu chứng đau do lỏng khớp có thể điều trị bằng đeo nẹp cố định khớp và thường chỉ hết sau khi dừng cho con bú. Do vậy cũng sẽ gây rất nhiều phiền toái cho các mẹ. Ngoài ra tình trạng đau các khớp nhỏ ở ngón tay còn có thể do viêm khớp tương tự như viêm dạng thấp, đặc trưng bởi sự xuất hiện các yếu tố miễn dịch trong máu. Điều trị chủ yếu bằng các biện pháp cơ học, chườm ấm, tập trị liệu cho bàn ngón tay và thông thường sau mổ, các triệu chứng sẽ thuyên giảm dần và biến mất.
Như vậy, bác sĩ đã tổng hợp một số bệnh lý các mẹ có thường gặp trong quá trình mang bầu, giúp mọi người hiểu hơn về bệnh và nếu các triệu chứng thực sự gây ra khó chịu, các mẹ bầu nên đến cơ sở y tế để thăm khám và nhận sự tư vấn kịp thời giúp cải thiện chất lượng cuộc sống, mạnh khoẻ trải qua quá trình mang thai vất vả.