15/10/2025
Những kiểu hao hụt năng lượng điển hình
===
Trong 1 bài viết chia sẻ của mình, Lera Nekrasova đã bày tỏ quan điểm của mình về "Những kiểu hao hụt năng lượng điển hình" thông qua những hiểu biết về Tâm lý học kết hợp huyền học như sau:
Mọi người thường phàn nàn về việc thiếu năng lượng sống - dường như nó đang trôi tuột khỏi tay họ như cát. Và họ không biết phải làm gì với nó.
Tất nhiên, mỗi người chúng ta đều có một lượng năng lượng tiềm tàng nhất định được phân bổ cho kiếp sống hiện tại. Có người nhiều hơn, có người ít hơn, và chúng ta không thể làm gì để thay đổi điều đó...
NHƯNG! Chúng ta cần hiểu một sự thật quan trọng: năng lượng được ban tặng có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau. Ngay cả khi có rất nhiều, chúng ta vẫn có thể lãng phí nó – lãng phí vào những lo lắng, bất mãn với cuộc sống, đố kỵ, vân vân. Và ngay cả khi tiềm năng của chúng ta không cao, chúng ta vẫn có thể sử dụng nó để đạt được mục tiêu và thay đổi theo hướng tốt đẹp hơn.
Tuy nhiên, trong mọi trường hợp, trước tiên chúng ta phải hiểu TẠI SAO và LÀM THẾ NÀO chúng ta "lãng phí" năng lượng sống của mình. Cá nhân Lera Nekrasova để tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi này, đã phát triển một lý thuyết nhỏ .
Tuy nhiên hãy hiểu đây không phải là những lập luận logic mà tác giả đã dày công xây dựng trong một thời gian dài, mà đúng hơn là kết quả của một “tầm nhìn”. Và tác giả muốn chia sẻ thông tin này với độc giả – biết đâu người khác sẽ thấy nó hữu ích!
1. Một số vai trò hài hòa hơn những vai trò khác.
==
Nếu bạn nhìn vào BẢNG PHÁT TRIỂN TÂM LÝ – BA CẤP NHẬN THỨC bên dưới, bạn sẽ thấy rằng trong các vai trò của trẻ em, người lớn và cha mẹ, vai trò hài hòa nhất là vai trò trung tâm - tức là "đứa trẻ mãn nguyện", "người quan sát" và "cha mẹ thông thái". Những vai trò này khiến một người đạt được sự thoải mái nhất về mặt tâm lý, do đó, năng lượng tiêu hao để đối phó với tình huống là tối thiểu.
Đó là lý do tại sao phần lớn chúng ta luôn cố gắng đạt được trạng thái những vai trò này, dù có ý thức hay vô thức. Tuy nhiên, việc chuyển đổi giữa chúng thường rất khó khăn. Tại sao? Câu trả lời nằm ở điểm thứ hai.
🌱 BẢNG PHÁT TRIỂN TÂM LÝ – BA CẤP NHẬN THỨC
Con người trong hành trình trưởng thành luôn chuyển hóa qua ba tầng năng lượng: Đứa trẻ – Người trưởng thành – Bậc cha mẹ.
Mỗi tầng lại có ba trạng thái: Phụ thuộc – Tự lập – Kiểm soát.
Hiểu được mình đang ở đâu chính là bước đầu tiên để tự do nội tâm.
👶 ĐỨA TRẺ
- Phụ thuộc: “Đứa trẻ ngoan” – luôn làm hài lòng người khác để được yêu thương.
- Tự lập: “Đứa trẻ hạnh phúc” – biết tận hưởng, sống tự nhiên, thật với cảm xúc.
- Kiểm soát: “Thiếu niên nổi loạn” – dám nói không, dám khẳng định bản thân.
🧠 NGƯỜI TRƯỞNG THÀNH
- Phụ thuộc: “Học trò” – vẫn cần sự dẫn dắt, chưa hoàn toàn tự tin.
- Tự lập: “Người quan sát” – bắt đầu tỉnh thức, biết nhìn mọi việc bằng nhận thức khách quan.
- Kiểm soát: “Người thầy” – biết dẫn dắt người khác bằng trải nghiệm và trí tuệ.
💛 BẬC CHA MẸ
- Phụ thuộc: “Cha mẹ bị dẫn dắt” – sống theo khuôn mẫu, sợ sai, sợ mất hình ảnh.
- Tự lập: “Cha mẹ khôn ngoan” – yêu thương có nhận thức, biết buông và biết tin.
- Kiểm soát: “Cha mẹ nghiêm khắc” – giữ ranh giới, nhưng đôi khi quên đi sự mềm mại của trái tim.
2. Việc chuyển đổi giữa các vai trò thường giống như chạy vòng tròn
==
Hãy nghĩ đến một quả lắc đồng hồ: đầu tiên nó lắc theo một hướng, rồi theo hướng khác. Tương tự với các vai trò: sau khi trải qua một thái cực, họ sẽ bị thu hút sang thái cực kia, bỏ qua "mức độ cân bằng vàng", tức vai trò hài hòa nhất.
Ví dụ, một số người có xu hướng duy trì vai trò "trai ngoan/gái ngoan" trong thời gian dài. Họ sẽ thỉnh thoảng nổi loạn chống lại việc phải tuân theo mọi người và mọi thứ, kìm nén những ham muốn của chính mình.
Có vẻ như giải pháp tối ưu cho chúng là chuyển sang vai trò người lớn, nơi chúng sẽ đánh giá tình huống theo cách khác và không để người khác "cầm cương" mình nữa... Tuy nhiên, điều đó không đúng! Trong hầu hết các trường hợp, "sự trưởng thành" không bao giờ xảy ra, và sự mệt mỏi vì vai trò "Con trai/Con gái ngoan" không thoải mái dẫn đến những phản kháng kiểu như "Con sẽ bịt tai lại để làm mẹ buồn".
Nói cách khác, họ trải qua quá trình chuyển đổi sang vai trò của một "Thiếu niên nổi loạn " - một người có thể hành xử phi logic và thậm chí không có lợi cho bản thân, chỉ để "trả thù" người khác hoặc thế giới vì những đau khổ trong quá khứ.
Một mô hình tương tự cũng được quan sát thấy ở các vai trò khác. Từ vai trò "Học sinh", người ta ngay lập tức muốn chuyển sang vai trò "Giáo viên", bỏ qua việc áp dụng kiến thức vào thực tế và "kiểm nghiệm" kiến thức đó trên chính mình (tức là vai trò "Người quan sát").
Và việc tiếp xúc lâu dài với vai trò "Cha mẹ phụ thuộc" (tức là một nhà lãnh đạo thiếu ảnh hưởng) sẽ thúc đẩy trẻ em trở thành " Cha mẹ nghiêm khắc". Trong khi đó, nguyên tắc vàng của "Cha mẹ thông thái" lại một lần nữa bị bỏ qua.
Tuy nhiên, với xu hướng thiên về vai trò "phụ thuộc", một người sẽ cảm thấy không thoải mái khi phải duy trì vai trò "kiểm soát" trong thời gian dài. Sau khi cân bằng lại một chút bằng cách đắm mình vào vai trò đối lập, họ sẽ trở lại vai trò thông thường.
Bên dưới là một số ví dụ thực tế để giải thích rõ hơn điều này:
- Một nhân viên làm việc chăm chỉ và liên tục làm thêm giờ vì sếp yêu cầu (vai "Chàng Trai/Cô Gái Ngoan"). Cuối cùng, họ chán nản và nhận ra mình không được đánh giá cao—vì vậy, trong cơn tức giận, họ đập đơn xin nghỉ việc lên bàn sếp, mặc dù họ thậm chí còn chưa nghĩ đến việc tìm việc khác và có một ý tưởng mơ hồ về tương lai của mình (vai "Thiếu Niên Nổi Loạn"). Cuối cùng, cả phòng ban thuyết phục họ ở lại, họ được tăng lương nhẹ, và rồi... mọi thứ trở lại bình thường. Họ tiếp tục làm thêm giờ, hiếm khi nhận được tiền thưởng, v.v., nhưng chịu đựng tất cả chỉ vì những lời hứa mơ hồ của sếp (trở lại vai "Chàng Trai/Cô Gái Ngoan").
- Một người quan tâm đến sự phát triển cá nhân và tinh thần, đọc hàng tá tài liệu về chủ đề này (vai trò "Học viên"). Tuy nhiên, điều này không thay đổi cuộc sống của họ nhiều, vì họ quan tâm đến lý thuyết hơn là thực hành. Sau một thời gian, họ quyết định lập một blog trực tuyến để chia sẻ kiến thức với mọi người (vai trò "Giáo viên"). Blog không được nhiều độc giả đón nhận, nên sau một thời gian, họ bỏ dở. Họ nghĩ rằng mình có lẽ chưa đủ "trình" và quay lại tập trung vào việc tiếp thu kiến thức mới (quay lại vai trò "Học viên").
- Cha mẹ chiều chuộng con cái trong mọi việc họ làm (vai trò "Cha mẹ phụ thuộc"). Sau một thời gian, họ nhận ra con mình trở nên ngang bướng và không chịu nghe lời. Rồi, trong cơn giận dữ, cha mẹ quyết định trừng phạt con và bắt đầu cấm đoán con nhiều thứ (vai trò "Cha mẹ nghiêm khắc"). Tuy nhiên, chẳng bao lâu sau, khi chứng kiến nỗi đau và sự đau khổ của con, họ mềm lòng và bắt đầu cảm thấy hối hận. Lúc này, họ lại quay trở lại vai trò "Cha mẹ phụ thuộc". Và đứa trẻ, theo đó, tiếp tục vặn vẹo họ...
Lưu ý: Tất nhiên, điều ngược lại cũng đúng. Nghĩa là, những người có xu hướng thiên về vai trò kiểm soát đôi khi cảm thấy chán nản và muốn thay đổi.
Không cần phải nói, sau khi chuyển từ vai trò kiểm soát quen thuộc sang vai trò phụ thuộc, mọi người cũng trải qua tình trạng thiếu kiểm soát trong thời gian dài và sớm quay lại với các kiểu hành vi quen thuộc, đồng thời cảm thấy thất vọng trong suốt quá trình đó...
Tất cả những tình huống được mô tả ở trên có gì nguy hiểm? Về cơ bản, đó là "chạy vòng vo!" Một người chuyển đổi giữa hai vai trò trong cùng một danh mục, nơi KHÔNG có sự phát triển nào cả. Do đó, vấn đề của họ không được giải quyết.
Một người tạm thời có ẢO TƯỞNG rằng họ đã gần đạt được giải pháp (vào thời điểm chuyển sang vai trò đối lập), và họ coi đó là một BƯỚC ĐỘT PHÁ... Tuy nhiên, cuối cùng, họ chỉ thấy mình ở thái cực khác, một thái cực khiến họ khó chịu. Và từ đó, họ lại buộc phải "trốn thoát" - tức là quay trở lại vai trò quen thuộc trước đây.
Tất nhiên, quá trình "chạy vòng tròn" LUÔN đi kèm với những cảm xúc tiêu cực—tự ti, thất vọng, tức giận với hoàn cảnh, v.v. Chưa kể đến việc căng thẳng kéo dài còn gây hại cho sức khỏe và là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tật...
Tất cả những điều trên chính xác là sự hao hụt năng lượng sống mà tôi đã đề cập ở đầu bài viết này. Nó mang lại lợi ích cho TẤT CẢ những kẻ theo chủ nghĩa bản ngã phá hoại , không có ngoại lệ , đó là lý do tại sao nhiều kiểu hành vi được xã hội chấp nhận được thiết kế để khiến mọi người "chạy lòng vòng" giữa nhiều vai trò càng nhiều càng tốt...
3. Khi bạn bị mắc kẹt trong một vai trò, quá trình bù trừ sẽ bắt đầu hoạt động
==
Đây là một biểu hiện khác của quy luật cân bằng, quy luật này luôn xuất hiện khi một người đảm nhận một vai trò nào đó trong thời gian dài.
Ngay cả TRƯỚC KHI một người bắt đầu bị “lôi cuốn” vào vai trò đối lập trong cùng một phạm trù, một “sự bù đắp” nhất định ĐÃ bắt đầu xuất hiện trong tâm lý của người đó.
Ví dụ, một người thiếu tự tin, nên họ cố gắng làm hài lòng và được mọi người yêu mến (vai trò "trai ngoan/gái ngoan"). Việc thích nghi với mong muốn của người khác và kìm nén mong muốn của bản thân đòi hỏi một mức độ kỷ luật nội tâm nhất định. "Cha mẹ nghiêm khắc" bên trong giúp họ đối phó với những xung động không mong muốn của Linh hồn. Cứ như thể họ đang nói: "Mày là ai mà khoe khoang? Hãy tuân thủ luật lệ và kiểm soát bản thân!"
Nghĩa là, dù bằng cách này hay cách khác, "cậu bé/cô bé ngoan" sẽ LUÔN LUÔN đóng vai trò là bậc cha mẹ nghiêm khắc. Nhưng không chỉ vậy—ngoài việc cha mẹ giả định này được "kích hoạt" từ bên trong, nó còn bị HẤP DẪN từ thế giới bên ngoài—người đó sẽ phải đối mặt với những người giỏi đóng vai trò này trước công chúng.
Trong "mối liên hệ" vai trò này, một lượng lớn năng lượng sống sẽ được tiêu tốn để duy trì xung đột nội tâm. Một ví dụ rõ ràng là hai hồ bơi: một hồ nước rất nóng và một hồ nước rất lạnh. Một người vội vã bơi qua bơi lại giữa hai hồ, đôi khi bị quá nóng, và việc nhảy từ hồ này sang hồ kia lãng phí rất nhiều năng lượng vốn có thể được chuyển hóa ở nơi khác.
Tình hình có vẻ tích cực hơn khi người ta mắc kẹt trong vai trò "Học sinh" của người lớn. May mắn thay, ở đây, năng lượng dành cho những cảm xúc tiêu cực ít hơn. Tuy nhiên, người ta vẫn có thể bị cản trở bởi niềm tin rằng họ nhất thiết phải "làm người khác hạnh phúc" bằng kiến thức của mình (sự chuẩn bị nội tâm cho vai trò "Giáo viên").
Nói một cách đại khái, trong trường hợp này, bạn có nguy cơ trở thành một dạng "học trò bất tử" hay thậm chí là một "hiệp sĩ keo kiệt" khi nói đến kiến thức. Họ có thể tích trữ kiến thức trong một thời gian dài và mơ về cách họ sẽ sử dụng nó một cách ngoạn mục trong tương lai... nhưng họ lại cho rằng việc đầu tư sự chú ý vào việc sử dụng nó TẠI ĐÂY VÀ NGAY BÂY GIỜ là không cần thiết.
Cuối cùng, bất chấp tất cả những điều trên, bạn KHÔNG NÊN coi một số vai trò nhất định là xấu.... TẤT CẢ chúng ta đều trải qua những trạng thái khác nhau trong suốt cuộc đời và điều này là bình thường.
Không phải bản thân vai trò có thể gây hại cho một người, mà chính việc bị mắc kẹt trong đó - tức là sự không sẵn lòng hoặc không có khả năng nhìn nhận tình huống từ một góc nhìn khác . Chính trong trạng thái này, chúng ta có nguy cơ lãng phí năng lượng, bởi vì thay vì tiến về phía trước, chúng ta lại bị mắc kẹt tại chỗ hoặc đi vòng quanh.
Vậy nên việc xây dựng cho bản thân của mình 1 ý thức cao độ về sự LUÂN CHUYỂN NĂNG LƯỢNG không chủ đích có thể làm bạn cạn kiệt sức lực như thế nào là điều rất quan trọng.
