15/11/2025
6 DẤU HIỆU CƠ THỂ ĐANG “LẠNH TỪ BÊN TRONG” – VÀ CÁCH SƯỞI ẤM TỰ NHIÊN
Không phải đến mùa đông thì cơ thể mới “lạnh”. Có nhiều người giữa trời nắng vẫn lạnh từ bên trong – tay lạnh, bụng lạnh, chân lạnh, thậm chí cả khí huyết cũng lạnh. Theo Đông y, đó là biểu hiện của “dương hư” – tức là cơ thể đang thiếu sức ấm, khí dương không đủ để vận hành.
6 dấu hiệu cơ thể đang lạnh từ bên trong
1. Tay chân thường lạnh – dương khí không đủ để ra tứ chi
Nhiều người nói “tay chân lạnh là chuyện bình thường” – nhưng thật ra, đó là tín hiệu đầu tiên cho thấy khí dương trong cơ thể đã suy. Dương khí như mặt trời trong cơ thể, có nhiệm vụ sưởi ấm và thúc đẩy máu lưu thông khắp nơi. Khi dương hư, máu không được đẩy ra tứ chi, nên tay chân lạnh, da tái, người yếu. Cảm giác này rõ nhất vào buổi sáng sớm hoặc tối muộn, khi dương khí tự nhiên suy yếu.
👉 Nếu để lâu, người dễ mệt, khí huyết kém, sinh ra mất ngủ, đau nhức, lạnh bụng, kinh nguyệt không đều.
2. Bụng dưới lạnh, dễ đau khi ăn đồ mát, đồ sống – Tỳ Vị bị hàn
“Tỳ vị là bếp lửa của cơ thể.” Khi ăn quá nhiều đồ sống, lạnh (như nước đá, rau sống, trái cây lạnh), lửa trong Tỳ vị bị dập tắt, khiến tiêu hóa kém, đầy hơi, lạnh bụng, thậm chí đau bụng sau khi ăn. Phụ nữ bụng dưới lạnh còn dễ bị rối loạn kinh nguyệt, khí huyết ứ trệ.
👉 Khi sờ vào bụng mà cảm thấy lạnh toát, đó là dấu hiệu bếp lửa trong người đang tàn.
3. Kinh nguyệt lạnh – huyết ứ do hàn, tử cung bị “lạnh”
Phụ nữ có máu kinh ra ít, màu sẫm, vón cục, đau bụng dữ dội khi hành kinh, đó là biểu hiện điển hình của “hàn ngưng huyết trệ” – nghĩa là huyết bị lạnh nên không lưu thông được. Lạnh ở tử cung không chỉ làm đau bụng kinh mà còn khiến khó thụ thai, cơ thể mệt mỏi, sắc mặt kém.
👉 Đông y có câu: “Tử cung hàn, bách bệnh sinh.” Giữ ấm bụng dưới, nhất là trong kỳ kinh, là điều phụ nữ tuyệt đối không nên xem nhẹ.
4. Tiểu nhiều, trong và loãng – Thận dương hư, khí hoá yếu
Nếu thấy đi tiểu nhiều, nước tiểu trong và lạnh, đặc biệt vào ban đêm, kèm theo lưng mỏi, sợ lạnh, thì đó là dấu hiệu Thận dương suy. Theo y học cổ truyền, Thận là “cội gốc của dương khí”, giữ vai trò điều tiết nước và sinh nhiệt cho toàn thân. Khi Thận yếu, khí hoá không đủ, nước không giữ lại được, nên đi tiểu nhiều, cơ thể lạnh từ trong ra ngoài.
👉 Lâu dần có thể gây suy giảm sinh lý, mệt mỏi, sợ lạnh, mất ngủ, rụng tóc.
5. Sắc mặt nhợt, môi thâm, người mệt, ít nói – Dương khí suy, huyết không sinh
Người dương hư thường sắc mặt nhạt, môi tái, ít khí, giọng nhỏ, nói chậm, vì khí không đủ để sinh huyết, huyết không đủ để dưỡng sắc. Đông y gọi là “khí hư huyết nhược”. Cơ thể như ngọn đèn yếu lửa, ánh sáng mờ đi – đó chính là biểu hiện bên ngoài của sự lạnh bên trong.
👉 Nếu kết hợp với tay chân lạnh, dễ mệt, ăn kém, ngủ chập chờn – thì đó là dương hư toàn thân, cần sưởi ấm, bồi bổ khí huyết ngay.
6. Ngủ hay co ro, khó ấm người dù đã đắp chăn – thân thể thiếu hỏa
Khi dương khí suy kiệt, nội hỏa không đủ để ấm cơ thể, dù đắp chăn vẫn thấy lạnh, ngủ hay co người lại, đặc biệt lạnh vùng bụng dưới và bàn chân. Một số người còn cảm thấy sáng dậy lừ đừ, đầu nặng, người uể oải – đó là vì khí huyết tuần hoàn chậm trong đêm, không đủ năng lượng phục hồi cơ thể.
👉 Cần đặc biệt chú ý vì đây là biểu hiện “lạnh sâu”, dương khí đang yếu rõ rệt, cần được phục hồi bằng dưỡng dương, ấm tỳ thận, ấm kinh mạch.
CÁCH SƯỞI ẤM TỰ NHIÊN KHÔNG CẦN THUỐC
Muốn chữa “lạnh trong”, trước hết phải phục dương, trợ khí, giúp cơ thể tự sinh nhiệt. Phượng gợi ý cô bác mình những cách đơn giản, có thể thực hiện hằng ngày:
Ngâm chân nước ấm mỗi tối (42–45°C, 15 phút).
👉 Thêm vài lát gừng tươi, muối hột, hoặc ngải cứu khô – giúp thông kinh hoạt lạc, dẫn dương khí xuống chân.
Dán ngải cứu vùng rốn hoặc thắt lưng
👉 Giúp ấm Thận, ấm Tỳ, hỗ trợ điều hoà khí huyết – rất tốt cho phụ nữ bị “lạnh tử cung”.
Uống nước gừng mật ong ấm buổi sáng
👉 Gừng ôn trung, tán hàn; mật ong bổ khí, nhuận huyết – kết hợp giúp cơ thể khởi động nhẹ nhàng, ấm từ trong.
Tránh đồ sống, lạnh, nước đá – nhất là buổi sáng sớm và tối muộn.
👉 Dương khí còn yếu, ăn đồ lạnh dễ “dập lửa” trong người, khiến tỳ vị tổn thương.
Vận động nhẹ mỗi ngày – khí huyết tự nhiên sinh nhiệt.
👉 Đi bộ sau ăn, xoa bụng, tập hít thở sâu đều giúp dương khí lưu thông.
Người dương đủ, thân thể ấm, thì tinh thần sáng sủa, giấc ngủ sâu, khí huyết hài hoà. Phượng vẫn thường nói: “Muốn trừ bệnh, hãy bắt đầu bằng việc giữ thân mình ấm. Thân ấm thì khí thông, khí thông thì bệnh tự lui.” Đông y dạy rằng: “Người giữ được dương khí, là người giữ được gốc sống.” Cơ thể lạnh từ bên trong không thể chỉ mặc thêm áo, mà phải bồi lại ngọn dương đang tắt dần bằng thói quen mỗi ngày – ăn ấm, ngủ sớm, ngâm chân, giữ bụng dưới ấm, hạn chế đồ sống lạnh.
Một thân thể ấm là thân thể đang tự chữa lành.
St.
