03/12/2025
BỆNH LẠC NỘI MẠC TỬ CUNG VÀ U XƠ TỬ CUNG LÀM TĂNG NGUY CƠ TỬ VONG SỚM Ở PHỤ NỮ
Wang, Y.-X., et al. (2024). Endometriosis and uterine fibroids and risk of premature mortality: prospective cohort study. BMJ, 2024. doi:10.1136/bmj-2023-078797
🔍 1. Tổng quan nghiên cứu
Một nghiên cứu đoàn hệ quy mô lớn tại Hoa Kỳ, đăng trên BMJ ngày 21/11/2024, đã đánh giá mối liên quan giữa lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung và nguy cơ tử vong sớm ở phụ nữ trung niên.
Số người tham gia: 110.091 phụ nữ
Độ tuổi ban đầu: 25–42 (bắt đầu từ năm 1989)
Thời gian theo dõi: 30 năm
Loại trừ: người có tiền sử ung thư, bệnh tim mạch, hoặc cắt tử cung trước khi chẩn đoán.
Tổng số ca tử vong sớm ghi nhận: 4.356
Trong đó:
1.459 do ung thư
304 do bệnh tim
90 do bệnh hô hấp
🩺 2. Kết quả chính
🔸 Lạc nội mạc tử cung
Tỷ lệ tử vong sớm:
2/1.000 phụ nữ/năm (nhóm mắc bệnh)
1,4/1.000 phụ nữ/năm (nhóm không mắc)
Sau khi điều chỉnh các yếu tố nguy cơ (tuổi, BMI, hút thuốc, chế độ ăn, vận động):
Tăng 31% nguy cơ tử vong sớm
Chủ yếu do ung thư phụ khoa (buồng trứng – cổ tử cung – nội mạc tử cung)
🔍 Cơ chế y văn giải thích:
Lạc nội mạc tử cung liên quan đến:
Viêm mạn tính hệ thống
Tình trạng estrogen cao kéo dài
Nguy cơ ung thư buồng trứng loại clear cell & endometrioid (theo IARC & Lancet Oncology)
Điều trị trễ hoặc chẩn đoán muộn thường gặp → liên quan tiên lượng xấu.
🔸 U xơ tử cung
Không làm tăng tử vong sớm do mọi nguyên nhân.
Nhưng tăng nguy cơ tử vong do ung thư phụ khoa, đặc biệt:
Ung thư nội mạc tử cung
Ung thư buồng trứng (nhóm có u xơ lớn, estrogen cao, béo phì)
📌 3. Kết luận của nhóm nghiên cứu
> “Phụ nữ có tiền sử lạc nội mạc tử cung hoặc u xơ tử cung có nguy cơ tử vong sớm cao hơn trong dài hạn, đặc biệt do ung thư phụ khoa.”
Lạc nội mạc tử cung: nguy cơ tử vong sớm + ung thư phụ khoa tăng cao
U xơ tử cung: không tăng tử vong toàn bộ nhưng tăng tử vong do ung thư phụ khoa
🧬 4. Y văn cập nhật (2023–2025)
Dưới đây là các nghiên cứu mới ủng hộ cơ chế nguy cơ tăng tử vong:
🟣 Endometriosis tăng nguy cơ ung thư buồng trứng
Lancet Oncology, 2023: phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung có RR = 1.4–1.9 cho ung thư buồng trứng loại clear cell và endometrioid.
🟣 U xơ tử cung và nguy cơ ác tính
Gynecologic Oncology, 2023: u xơ tử cung kích thước lớn → tăng estrogen → tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung (OR 1.2–1.4).
🟣 Viêm mạn tính và nguy cơ tử vong
JAMA Network Open, 2024: các bệnh viêm mạn tính phụ khoa như lạc nội mạc tử cung → tăng marker viêm hệ thống (IL-6, TNF-α) → liên quan tăng tử vong tim mạch và ung thư.
🟣 Chẩn đoán muộn gây tăng tử vong
Nature Reviews Clinical Oncology, 2023: 50–60% ca lạc nội mạc tử cung được chẩn đoán trễ 7–12 năm ⇒ tăng biến chứng, tăng nguy cơ ác tính.
🟣 5. Ý nghĩa lâm sàng
Tăng cường tầm soát ung thư phụ khoa ở nhóm:
Lạc nội mạc tử cung lâu năm
U xơ tử cung lớn / tăng nhanh
Có triệu chứng viêm mạn, rong kinh, đau kéo dài
Theo dõi:
Siêu âm 6–12 tháng
CA-125 (ở nhóm nghi ngờ)
MRI khi cần
Cân nhắc điều trị sớm để giảm viêm mạn tính kéo dài.
ĐẶT HẸN TẠI PHÒNG KHÁM
📍 Địa chỉ: 297/16 Lê Đức Thọ, Phường 17, Gò Vấp, TP. HCM
👩⚕️ BSCKII Giang Châu Võ – Bệnh viện Từ Dũ
📲 Quý khách vui lòng gửi thông tin sau qua Zalo:
📌 Zalo 1: 0938.799.245
📌 Zalo 2: 0819.799.245
💬 Nội dung nhắn đặt hẹn gồm:
Họ tên:
Năm sinh:
Lý do khám:
Ngày khám mong muốn:
Giờ đến khám:
Lý do ưu tiên (nếu có): (ở tỉnh, có con nhỏ, người lớn tuổi trên 55 tuổi)
💖 HẠNH PHÚC CỦA GIA ĐÌNH BẠN – LÀ NIỀM VUI CỦA CHÚNG TÔI
🔖 Dịch vụ khám chuyên sâu:
