22/10/2025
🩸 Dự phòng xuất huyết tiêu hóa ở bệnh nhân dùng thuốc chống đông – Đừng xem nhẹ!
Thuốc chống đông (như Warfarin, Dabigatran, Rivaroxaban, Apixaban…) giúp phòng ngừa huyết khối, đột quỵ và tắc mạch nguy hiểm.
Tuy nhiên, song song với lợi ích là nguy cơ chảy máu, đặc biệt là xuất huyết tiêu hóa (XHTH) – một biến chứng có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và dự phòng kịp thời.
Dưới đây là 5 điểm cần đặc biệt lưu ý 👇
⚖️ 1. Đánh giá kỹ trước khi bắt đầu
• Cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ xuất huyết bằng các thang điểm chuyên biệt (CHA₂DS₂-VASc, HAS-BLED).
• Lựa chọn thuốc chống đông và liều phù hợp với tuổi, chức năng gan – thận, bệnh nền.
• Tránh phối hợp nhiều thuốc chống đông hoặc thuốc kháng tiểu cầu khi không thật cần thiết.
🍽️ 2. Bảo vệ niêm mạc tiêu hóa
• Điều trị dứt điểm loét dạ dày – tá tràng, viêm dạ dày hoặc H. pylori trước khi dùng thuốc chống đông.
• Tránh dùng cùng NSAID, aspirin, corticoid nếu không bắt buộc.
• Với người có nguy cơ cao (≥ 65 tuổi, tiền sử XHTH, bệnh gan thận…), nên dùng thêm thuốc ức chế bơm proton (PPI) để bảo vệ dạ dày.
🩺 3. Theo dõi sát trong quá trình điều trị
• Với Warfarin: theo dõi INR định kỳ để giữ trong ngưỡng an toàn (2–3 với rung nhĩ).
• Với DOACs: kiểm tra chức năng thận và gan mỗi 3–6 tháng.
• Dặn người bệnh nhận biết sớm dấu hiệu cảnh báo XHTH: nôn ra máu, đi ngoài phân đen, mệt lả, hoa mắt, bầm tím bất thường.
➡️ Khi có dấu hiệu, ngừng thuốc và đến cơ sở y tế ngay.
💊 4. Xử trí và khởi lại chống đông đúng thời điểm
• Khi XHTH xảy ra, ngừng thuốc chống đông tạm thời, xử trí cấp cứu, nội soi cầm máu.
• Sau khi ổn định, cân nhắc khởi lại sớm (sau 3–7 ngày) ở bệnh nhân có nguy cơ huyết khối cao, dưới hướng dẫn của bác sĩ tim mạch – tiêu hóa – huyết học.
🧠 5. Tăng cường giáo dục người bệnh
• Giải thích rõ lợi ích – nguy cơ của thuốc để người bệnh không tự ý ngừng hoặc đổi thuốc.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế rượu bia, tránh thức ăn hoặc thuốc có tương tác với chống đông (ví dụ: rau xanh đậm với Warfarin).
• Luôn thông báo với bác sĩ khi dùng thêm thuốc mới hoặc thực phẩm chức năng.
👉 Tóm lại:
Điều trị chống đông cần cân bằng tinh tế giữa phòng huyết khối và ngăn xuất huyết.
Đánh giá kỹ – theo dõi sát – bảo vệ dạ dày – can thiệp kịp thời chính là bốn chìa khóa giúp điều trị an toàn và hiệu quả.
📍Tài liệu tham khảo: ACG 2022 Guidelines on GI Bleeding; Int J Emerg Med 2024; Tạp chí Y học Việt Nam 2024.