05/06/2023
Viêm đại tràng kiêng ăn gì?
Viêm đại tràng là bệnh lý tiêu hóa thường gặp với tỷ lệ đến hơn 20% dân số Việt Nam mắc phải. Bệnh khởi phát từ một đợt viêm đường tiêu hóa cấp tính do nhiễm khuẩn qua ăn uống nhưng không được điều trị triệt để, sau nhiều lần tái phát, bệnh chuyển sang mạn tính gây nhiều phiền toái cho người bệnh. Vì là bệnh “từ miệng mà ra” nên chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng rất lớn đến diễn tiến bệnh lý. Vậy người mắc viêm đại tràng nên ăn gì, kiêng gì?
- Viêm đại tràng – Bệnh từ miệng mà ra
Bệnh lý viêm đại tràng là tình trạng niêm mạc đại tràng bị viêm nhiễm gây tổn thương khu trú hoặc lan tỏa với nhiều mức độ khác nhau. Trường hợp nhẹ có xuất hiện các vết viêm gây đau đớn, giai đoạn nặng có thể xuất hiện các ổ loét, xuất huyết, hay có thể là những ổ áp xe ở đại tràng. Viêm đại tràng mới tiến triển thường nhẹ nhưng nếu không được điều trị dứt điểm bệnh sẽ ngày càng nặng lên có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như: xuất huyết đại tràng, thủng đại tràng, ung thư đại tràng…
- Viêm đại tràng – “bệnh từ miệng ra”nên cần lưu ý đặc biệt về chế độ dinh dưỡng
Viêm đại tràng mạn tính được đặc trưng bởi các triệu chứng như rối loạn tiêu hóa, chướng bụng, đau bụng, phân rối loạn (khi lỏng, khi nát, khi táo), không thoải mái sau khi đại tiện và có cảm giác mót đi nữa.
Viêm đại tràng là bệnh lý liên quan trực tiếp tới chế độ dinh dưỡng của người bệnh. Nếu không đảm bảo vấn đề an toàn thực phẩm có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa với nhiều đợt kế tiếp dẫn đến viêm đại tràng. Hoặc do virus gây ra hoặc ăn phải rau sống, uống nước không đảm bảo sẽ mắc lỵ amip cũng có thể dẫn đến viêm đại tràng.
Ngoài ra, nam giới uống rượu bia nhiều, nhất là lớp trẻ, khi đó mất cân bằng đường ruột và tiêu diệt vi khuẩn có ích và là nguyên nhân dẫn đến viêm đại tràng. Trẻ em ăn nhiều đồ ăn nhanh, đồ nướng, rán, ít ăn rau cũng dẫn đến viêm đại tràng.
Dưới đây là các thực phẩm phổ biến có thể làm gia tăng các triệu chứng ở người bệnh viêm đại tràng:
- Đường sữa lactose: Một số bệnh nhân viêm đại tràng thường gặp các triệu chứng không dung nạp với đường sữa lactose. Lactose thường được tìm thấy trong các sản phẩm từ bơ sữa, đặc biệt là sữa bò. Những bệnh nhân có các dấu hiệu không dung nạp lactose cũng nên tránh các thực phẩm từ bơ sữa để không gây ra các triệu chứng làm bệnh trở nên tệ hơn.
- Các chất kích thích như rượu, bia, cafe, trà...: Các chất này có thể làm gia tăng tình trạng tiêu chảy ở một số bệnh nhân. Bên cạnh đó, một số loại soda và bia có chứa carbonate gây kích ứng đường tiêu hóa và làm tăng chứng ợ hơi ở người bệnh. Cà phê, trà, chocolate hoặc chất làm ngọt nhân tạo cũng là các tác nhân gây ra tình trạng viêm đại tràng.
- Rau có màu xanh đậm như bắp cải, cải brussel và bông cải xanh: Các loại rau này chứa nhiều chất xơ làm các triệu chứng khó tiêu đau bụng ở bệnh nhân viêm đại tràng nặng lên.
- Thực phẩm nhiều dầu mỡ: Người viêm đại tràng nên tránh mỡ động vật, thức ăn nhanh, đồ ăn chiên xào như khoai tây chiên, gà rán, thịt mỡ, hamburger…
- Đồ ăn có nhiều đường: Người bệnh khi ăn nhiều đồ ngọt hay các sản phẩm làm từ đường hóa học thường cảm thấy đầy hơi, chướng bụng, ợ nóng và tiêu chảy. Đặc biệt, một số người bệnh còn có chứng không dung nạp đường fructose gây ra tình trạng chuột rút và tiêu chảy. Đường fructose thường được tìm thấy trong xi-rô ngô, nước ép trái cây.
- Thực phẩm cay nóng như lẩu thái, mì cay, ớt, tiêu…: Với những bệnh nhân mắc viêm đại tràng, khi ăn những loại thực phẩm này dễ thấy tình trạng bệnh tăng nặng nhanh chóng, tình trạng đau bụng đầy hơi thường gặp ngay sau khi ăn.
- Người bị đại tràng không nên ăn những loại hải sản chưa được nấu chín kỹ. Ngoài hải sản, người bệnh cũng không nên ăn bất kỳ loại thực phẩm nào chưa được nấu chín kỹ, đặc biệt là không nên ăn thực phẩm sống. Thực phẩm sống có chứa nhiều vi khuẩn kí sinh gây ra tình trạng đau bụng và đi ngoài, vừa có thể là nguyên nhân gây nên bệnh lý viêm đại tràng lại vừa là nguyên nhân làm tăng nặng triệu chứng ở những người viêm đại tràng lâu năm.
Bên cạnh chú ý về dinh dưỡng đúng cách cho bệnh viêm đại tràng tràng, chế độ dùng thuốc và điều hòa sinh hoạt cũng ảnh hưởng và tác động lớn đến bệnh.
Chế độ ăn cho người viêm đại tràng chỉ là cách giúp người bệnh giảm thiểu triệu chứng chứ không giúp điều trị khỏi hay dứt điểm bệnh. Việc điều trị phải dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất. Viêm đại tràng là căn bệnh dễ mắc, khó chữa, bệnh có thể dai dẳng kéo dài nên người bệnh cần có sự tư vấn và theo dõi điều trị của các bác sĩ, cần ghi chép các loại thực phẩm nên ăn và không nên ăn để điều chỉnh chế độ ăn uống từng ngày, giúp bệnh có thể được kiểm soát tốt, nâng cao chất lượng sống.