07/11/2025
🌱 Đừng chỉ “chữa ngọn” – Biết rõ nguyên nhân mới trị dứt điểm táo bón!
Dưới góc nhìn Đông y, táo bón không chỉ đơn thuần là do ăn ít rau hay uống ít nước, mà là biểu hiện của sự mất cân bằng trong cơ thể – đặc biệt là giữa khí, huyết, âm, dương và tân dịch. Trong y học cổ truyền, chứng này được gọi là “đại tiện táo kết”, nghĩa là phân khô, cứng, khó đi ngoài. Dưới đây là 4 thể bệnh thường gặp khi phân tích theo Đông y:
1. Tân dịch hao tổn – Âm hư táo nhiệt:
Thường gặp ở người nóng trong, hay ăn đồ cay, chiên rán, uống rượu bia, hoặc mất ngủ lâu ngày. Những yếu tố này làm tổn thương âm dịch, khiến cơ thể khô nóng, ruột mất độ ẩm. Khi khí huyết không đủ để dưỡng ruột, ruột trở nên khô, phân kết lại – dẫn đến táo bón kèm theo cảm giác nóng trong, khát nước, miệng khô, da khô.
2. Khí trệ huyết ứ – Gan uất, khí không hành:
Thường gặp ở người hay căng thẳng, lo âu, buồn bực hoặc giận dữ. Cảm xúc dồn nén làm cho Can khí uất, khí huyết không lưu thông, Tỳ khí bị yếu, khí cơ không vận hành trơn tru. Khi khí trệ, đại tràng mất khả năng đẩy phân – khiến việc đi ngoài trở nên khó khăn dù phân không quá khô.
3. Hư hàn ở Tỳ Vị – Dương hư táo bón:
Thường gặp ở người cao tuổi, người sợ lạnh, tay chân lạnh, hoặc người có thói quen ăn đồ sống lạnh. Khi Tỳ Dương suy yếu, tỳ vị không đủ “khí lực” để thúc đẩy nhu động ruột, khiến phân kết lại mà không phải do nhiệt, mà do hư hàn. Biểu hiện thường là đi ngoài khó, phân mềm nhưng khó ra, bụng lạnh, sợ lạnh, ăn kém, mệt mỏi.
4. Huyết hư – Ruột khô:
Thường gặp ở phụ nữ sau sinh, người mới ốm dậy hoặc thiếu máu lâu ngày. Khi huyết hư, ruột không được nuôi dưỡng đầy đủ, dẫn tới tình trạng ruột khô, phân khô, khó đại tiện. Người bệnh thường có da xanh xao, chóng mặt, tim đập nhanh, môi nhợt, ít khí lực.
👉 Tóm lại, Đông y coi táo bón là biểu hiện bên ngoài của sự thiếu cân bằng nội tại. Mỗi thể táo bón cần được điều chỉnh theo căn nguyên – người âm hư cần tư âm nhuận táo, người khí trệ cần lý khí hoạt huyết, người hư hàn cần ôn trung bổ khí, còn người huyết hư cần dưỡng huyết nhuận táo.
; ; ;