04/12/2025
💥Thay lời muốn nói các chị ạ... hãy cẩn thận với đam mê và nên tìm hiểu thật kỹ những gì mà chúng ta đang cố gắng thực hiện mỗi ngày, tại sao chúng ta ai củng chọn 1 môn thể thao để tập luyện, suy cho cùng củng là vì sức khỏe các chị ạ....hãy luôn ghi nhớ điều này ạ..🙂🙂🙂
Cái bẫy của lời khen "EM DẺO QUÁ!"
Nếu giáo viên hướng dẫn yoga của bạn không ngừng xuýt xoa khen ngợi rằng bạn hoặc ai đó trong lớp thật là DẺO khi thực hiện các asana thì tôi nghĩ bạn cũng nên giống tôi là bắt đầu tìm kiếm cho mình một nơi tập mới, một người hướng dẫn không nên làm cho CÁI TÔI của bạn lên cao, mà phải là người có thể hướng dẫn bạn luyện tập một cách an toàn, bởi dẻo không hẳn là một điều tốt hay điều đáng để khen ngợi trong khi luyện tập yoga.
Để tôi kể bạn nghe, thời gian đầu khi mới biết đến yoga tôi đích thị là cô gái mà trong lớp không có ai dẻo bằng, các tư thế backbend- uốn cong lưng tôi đều thực hiện được ngay lần đầu tiên được hướng dẫn, và làm còn “tốt” hơn cô giáo hay bất kì ai trong lớp, luôn nhận được lời khen từ cô và mọi người xung quanh là “động lực” để tôi luôn cố gắng hơn, vào tư thế sâu hơn...cho đến một ngày tôi cảm thấy những cơn đau liên miên ở thắt lưng. Lợi ích của việc luyện tập yoga là điều khộng thể chối cãi nhưng có ai ngờ vì luyện tập sai kỹ thuật mà cái lưng đang yên đang lành lại quay qua làm khổ tôi.
Sau đợt đó tôi nhận ra tập yoga rất dễ chấn thương, không phải là chuyện có thể chủ quan, xem nhẹ được. Tìm hiểu thêm thì biết trên thực tế có rất nhiều người do tập sai từ ngày này qua ngày nên bị những tổn thương nghiêm trọng về khớp gối, vùng chậu, thắt lưng, đốt sống cổ... 😞
Tôi đổi nơi tập và nghiêm túc dành thời gian tìm hiểu về giải phẫu học cơ thể người để có thể tập yoga đúng kỹ thuật, tiếp cận nhiều phong cách tập luyện và dạy khác nhau. Càng tìm hiểu về yoga tôi quý trọng cơ thể mình, thời gian tập yoga là thời gian tôi dành ra trong ngày để yêu thương chính mình, chứ không phải lúc để biểu diễn, thể hiện sự giỏi giang của bản thân.
Quay trở lại với vấn để DẺO có phải là điều tốt? Trong tiếng Anh có một từ riêng là “LIGAMENTOUS FOLKS” để chỉ những người có cơ thể rất dẻo, có thể dễ dàng thực hiện các động tác, tư thế mà đa số những người khác không thực hiện được hoặc chỉ thực hiện được qua khoảng thời gian dài luyện tập.
Vậy điều gì làm một người DẺO hơn người khác? Vì hình dáng của xương (bone shape) là cố định sau tuổi dậy thì và không có khác biệt quá lớn giữa mọi người với nhau nên hai yếu tố quyết định mức độ di chuyển của một khớp xương (đồng nghĩa với mức độ dẻo) là:
📌Yếu tố (1): Kết cấu của bộ phận bao khớp (capsuloligamentous structures)(*) gồm các dây chằng bao quanh khớp có chức năng để cố định, gắn chặt hai xương lại với nhau. Kết cấu dây chằng bao quanh khớp này có khả năng giãn (stretch) RẤT ÍT. Vì chức năng của bộ bao khớp là để đảm bảo tính ổn định và bảo vệ khớp xương do đó không nên cố gắng thay đổi chiều dài của các dây chằng này. Nếu một người dẻo vì có các dây chằng bao khớp giãn nhiều hơn so với đa số những người khác thì họ sẽ có khả năng cao gặp nguy cơ là các khớp xương bị lỏng lẻo và xương có khả năng bị trượt ra khỏi ổ khớp gây nên các chấn thương nghiêm trọng...
📌Yếu tố (2): Các cơ/bắp thịt (muscles) xung quanh khớp. Các bắp thịt này nhận tính hiệu từ não thông qua các dây thần kinh ra lệnh co (contract) hoặc giãn (stretch) để di chuyển xương theo ý muốn của con người. Đây là yếu tố chính, là điểm mấu chốt cần thay đổi để tăng khả năng thực hiện một tư thế asana. Do đó mục đích chính của việc luyện tập là để tăng sức mạnh (co - contract) và sự dẻo dai (giãn - stretch) của cơ bắp. Để đạt được quá trình này cần thời gian luyện tập lâu dài với người hướng dẫn có kiến thức.
Như vậy kết luận lại đối với những người quá dẻo vì yếu tố (1) nên tập trung xây dựng sức mạnh cho cơ bắp để nó góp phần “kìm” và ổn định khớp xương khi thực hiện asana, không nên đi quá sâu vào các tư thế làm giãn thêm các dây chằng hơn nữa, không nên hy sinh dây chằng, khớp xương để đạt được một tư thế nào đó. Có thể bây giờ cơ thể bạn vẫn ổn nhưng 10 - 20- 30 năm nữa thì sao? Tình trạng các yogi luyện tập lâu năm, nổi tiếng bị những chấn thương mà người thường rất ít khi gặp phải khá phổ biến phải chăng vì họ ép cơ thể vượt quá giới hạn an toàn mà cơ thể con người được cấu tạo để thực hiện.
Đến đây chắc các bạn sẽ thắc mắc làm sao biết mình dẻo thuộc dạng thứ (1), thực tế là không có phương pháp xác định một cách chính xác tuy nhiên nếu bạn là người mới bắt đầu bước vào lớp yoga và có thể dễ dàng những động tác như uốn lưng, soạt ngang/dọc, đưa chân gác lên cổ… mà những người khác không làm được hoặc nếu bạn thường xuyên nghe những người xung quanh hay khen sao bạn dẻo thế, giỏi thế thì có khả năng cao bạn thuộc dạng (1), đừng để rơi vào cái bẫy của lời khen.
Mục đích của người viết trong bài này chỉ muốn mọi người nâng cao ý thức để luyện tập yoga được an toàn, các vấn đề nêu trong bài không phải tuyệt đối 100%. Tình trạng chấn thương khi tập yoga xảy ra càng ngày càng nhiều nên mỗi người tập cần trang bị kiến thức cho mình.