05/12/2025
Cách "tranh luận" với chính giọng nói tiêu cực trong đầu bạn.
Sau khi sử dụng mô hình ABC để nhận diện những suy nghĩ tiêu cực (phần B - Beliefs) đang góp phần tạo ra cảm xúc khó chịu (phần C - Consequences), bước tiếp theo trong Toolkit #3 của Liệu pháp Giải quyết Vấn đề (PST) là học cách thách thức những suy nghĩ đó. Nhiều suy nghĩ tiêu cực tự động thường không dựa trên sự thật mà là những giả định, diễn giải sai lệch hoặc niềm tin phi lý đã được hình thành từ lâu.
Làm thế nào để "tranh luận" với chính mình?
1. Chất vấn bằng chứng: Khách quan xem xét suy nghĩ tiêu cực của bạn:
-Bằng chứng nào ủng hộ suy nghĩ này là đúng sự thật? (Hãy tìm kiếm sự kiện cụ thể, khách quan).
-Bằng chứng nào chống lại suy nghĩ này? (Cố gắng nhìn từ góc độ khác, tìm những ngoại lệ, những tình huống trái ngược). Thường thì việc tìm bằng chứng chống lại sẽ khó hơn vì suy nghĩ tiêu cực hay dựa trên giả định. Bạn có thể hỏi ý kiến người bạn tin tưởng để có góc nhìn khác.
-Liệu có cách giải thích nào khác cho tình huống này không?
-Suy nghĩ này có giúp ích gì cho mình không? Hậu quả của việc tin vào nó là gì?
2. Tìm kiếm suy nghĩ cân bằng: Dựa trên việc phân tích bằng chứng, hãy cố gắng xây dựng một suy nghĩ mới, thực tế hơn, cân bằng hơn, mô tả tình huống một cách trung lập hơn thay vì chỉ tiêu cực. Ví dụ, thay vì "Mình thật vô dụng vì mắc lỗi này", suy nghĩ cân bằng có thể là "Mình đã mắc một lỗi, điều đó thật không may, nhưng mình có thể học hỏi từ nó và cố gắng hơn lần sau".
3. Kỹ thuật Đóng vai Đảo ngược: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc tự tranh luận, người trợ giúp có thể đóng vai người có niềm tin tiêu cực giống bạn, và nhiệm vụ của bạn là đưa ra những lý lẽ hợp lý để thuyết phục "người đó" thay đổi suy nghĩ. Việc này giúp bạn tự mình nói ra những lập luận tích cực và hợp lý, dần dần nội tâm hóa chúng.
Thách thức suy nghĩ tiêu cực cần sự luyện tập, nhưng nó giúp bạn thoát khỏi những lối mòn tư duy không lành mạnh và nhìn nhận vấn đề một cách rõ ràng, xây dựng hơn.
📍 LET GO DEAR
Trợ giúp Tâm lý và Chăm sóc Sức khoẻ Tinh thần
"simple act of caring creates an endless ripple"
📞 Hotline: +84 90 111 3938
📧 Email: info@letgodear.com