10/09/2024
VAI TRÒ CỦA VI CHẤT DINH DƯỠNG
Thiếu hụt chất dinh dưỡng ở trẻ nhỏ là điều luôn khiến nhiều bậc phụ huynh phải đau đầu. Bởi vì tình trạng này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Xét nghiệm vi chất cho bé nên được thực hiện từ sớm để cha mẹ có thể kịp thời điều chỉnh chế độ ăn uống và bổ sung dưỡng chất hợp lý cho trẻ, góp phần thúc đẩy sự phát triển toàn diện cho trẻ.
1. Thiếu vi chất có ảnh hưởng như thế nào đối với sức khỏe của trẻ?
Vi chất là những chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, bao gồm các loại vitamin hay khoáng chất quan trọng như: vitamin A, B, C, D, E, phốt pho, kem, canxi, sắt, i-ốt,... Đây đều là những vi chất có khả năng tác động đến sự phát triển trí tuệ, thể chất và tư duy và giúp phòng ngừa những vấn đề sức khỏe, bệnh lý ở trẻ.
Nếu cơ thể trẻ bị thiếu hụt các vi chất này thì trẻ có thể sẽ phải đối mặt với những tình trạng sau:
- Giảm sức đề kháng: nếu trẻ bị thiếu vitamin A thì sẽ ảnh hưởng đến hệ miễn dịch. Cụ thể, vitamin A có tác dụng bảo vệ niêm mạc, tăng sức đề kháng, phòng ngừa nguy cơ nhiễm trùng, khô giác mạc, bệnh về đường hô hấp, tiêu chảy,...
- Mắc bệnh còi xương: thường là do cơ thể trẻ bị thiếu vitamin D và canxi. Lúc này cơ thể sẽ rút bớt canxi từ xương và đưa vào máu. Điều này sẽ khiến quá trình trình khoáng hóa xương của trẻ bị rối loạn. Khi mắc bệnh còi xương, trẻ sẽ thấp hơn so với các bạn đồng trang lứa.
- Bị thiếu máu: thường gặp ở những trẻ bị thiếu sắt - một vi chất hiện diện nhiều trong huyết sắc tố. Không những vậy, sắt còn tham gia vào các hoạt động quan trọng khác trong cơ thể như quá trình hô hấp và vận chuyển oxy của tế bào. Do đó, thiếu sắt sẽ gây thiếu máu, khi đó trẻ sẽ dễ bị nhiễm khuẩn cũng như các bệnh về đường hô hấp khác.
Chất dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của bé
2. Nên xét nghiệm vi chất cho bé khi nào?
Cha mẹ có thể cho bé đi xét nghiệm vi chất tại bất kỳ thời điểm nào, ngay cả khi trẻ đang khỏe mạnh để cập nhật tình trạng phát triển của trẻ. Đặc biệt, nếu trẻ xuất hiện các triệu chứng dưới đây thì các bậc phụ huynh nên sớm đưa trẻ đi kiểm tra đánh giá vi chất:
- Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ;
- Trẻ đang trong giai đoạn phát triển thể chất và trí não;
- Phụ nữ mang thai, bà mẹ đang cho con bú;
- Người lớn tuổi, người vừa trải qua phẫu thuật;
- Người mắc các bệnh nan y cần một chế độ dinh dưỡng đặc biệt.
Đặc biệt, nếu đối tượng có bệnh đang rơi vào trường hợp trẻ nhỏ đang có các dấu hiệu bất thường như trong danh sách liệt kê dưới đây thì việc thực hiện xét nghiệm vi chất là vô cùng cần thiết. Các dấu hiệu đó bao gồm:
- Trẻ chậm lớn, còi xương, không tăng cân và kém phát triển chiều cao so với các bạn cùng lứa tuổi;
- Trẻ chậm mọc răng, hay bị chảy máu nướu / chân răng;
- Trẻ bị rụng tóc ở vùng gáy (còn gọi là chiếu liếm), da xanh xao và nhợt nhạt;
- Trẻ lười / biếng ăn, ăn không có cảm giác ngon miệng;
- Trẻ khó ngủ, hay quấy khóc về đêm, hay giật mình và thường xuyên đổ mồ hôi trộm;
- Trẻ thường xuyên bị bệnh, nhất là các bệnh ở đường tiêu hóa và hệ hô hấp;
- Trẻ có xương sọ mềm, bị biến dạng hộp sọ;
- Trẻ ít hoặc không muốn vận động và chơi đùa, luôn cảm thấy đau mỏi trong người;
- Trẻ thường xuyên bị chuột rút;
- Trẻ nhỏ do mẹ bị thiếu hụt vi chất trong thai kỳ dẫn đến trẻ thiếu kho dự trữ vi chất, hoặc do trẻ sinh non, sinh nhẹ cân, trẻ tăng trưởng quá nhanh sau sinh.
Nếu bạn là người trưởng thành, hãy thực hiện thủ tục xét nghiệm vi chất dinh dưỡng cho người lớn ngay khi có các dấu hiệu sau:
- Chế độ ăn uống hàng ngày nghèo nàn không đủ bốn nhóm chất (chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin và khoáng chất), thiếu đa dạng các loại thực phẩm.
- Hệ tiêu hóa yếu khiến cơ thể kém / hoặc không hấp thu được các chất dinh dưỡng cần thiết đối với cơ thể và sự phát triển.
- Làn da khô nhợt nhạt, trên da hay xuất hiện các vết bầm tím;
- Dễ mắc bệnh khi thời tiết chuyển mùa, thường hay mệt mỏi, nhức đầu;
- Thường xuyên bị rụng tóc, tóc có gàu, môi khô nứt nẻ;
- Không có cảm giác ăn ngon miệng, thường xuyên mắc các vấn đề ở đường tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón…
- Mẹ đang mang thai và bà mẹ đang cho con bú;
- Người lớn tuổi;
- Người thừa cân béo phì;
- Người mắc các bệnh về rối loạn chuyển hóa;
Trẻ cần được bổ sung đầy đủ các loại vi chất để đáp ứng được sự phát triển toàn diện theo độ tuổi
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cha mẹ nên xét nghiệm vi chất cho bé khoảng 6 tháng/lần nhằm đảm bảo trẻ sự phát triển ổn định của trẻ, tránh nguy cơ thiếu hụt khoáng chất và các vitamin thiết yếu.
Dưới đây là gợi ý các cách bổ sung những dưỡng chất quan trọng cho cơ thể của trẻ cha mẹ có thể tham khảo và áp dụng:
● Vitamin A: dưỡng chất này đại diện cho sức khỏe của “cửa sổ tâm hồn”, thiếu nó sẽ khiến trẻ bị khô mắt và viêm võng mạc nên nó rất quan trọng đối với sự phát triển của các tế bào mắt. Bạn có thể tìm thấy vitamin A ở các loại rau có màu lá xanh đậm, quả chính màu cam và màu vàng,...
● Vitamin C: loại vitamin này là thành phần không thể thiếu trong hệ miễn dịch của cơ thể. Nó giúp chống lại quá trình oxy hóa, hỗ trợ sản xuất collagen, tốt cho răng lợi và làn da, xây dựng hệ thống mạch máu khỏe mạnh, chống nhiễm trùng và tăng khả năng hấp thụ sắt cho cơ thể. Cha mẹ nên cho bé ăn nhiều trái cây, rau tươi, giá đỗ, cải bẹ xanh, dâu tây, cam, bưởi,...
● Vitamin D: những trẻ bị thiếu hụt vitamin thường sẽ có biểu hiện còi xương và vàng da. Bên cạnh đó vitamin D còn hỗ trợ cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, kết hợp với phốt pho mang lại cho trẻ một hệ xương chắc khỏe hơn. Một số loại thực phẩm giúp cung cấp hàm lượng lớn vitamin D đó là: bơ thực vật, cá hồi, trứng gà, phô mai,... Hoặc cha mẹ cũng có thể cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời (trước 8 giờ sáng).
● Canxi: không chỉ là vi chất vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của hệ xương và răng, canxi còn hỗ trợ các kháng thể bảo vệ hệ thần kinh của trẻ. Một số loại thực phẩm giúp cung cấp một lượng canxi dồi dào đó là: bông cải xoăn, bắp cải, sản phẩm từ sữa, cá hồi, cá mòi, bông cải xanh, đậu hũ,...
● Kẽm: trẻ thiếu kẽm dễ bị nhiễm trùng và biến ăn, chậm phát triển. Do kẽm là vi chất tham gia nhiều vào quá trình tăng trưởng, sinh sản, tăng cường sức đề kháng và tái tạo tế bào trong cơ thể. Để khắc phục tình trạng thiếu kẽm ở trẻ, cha mẹ hãy bổ sung hải sản, thịt, ngũ cốc nguyên hạt, sữa,... vào chế độ ăn hàng ngày của trẻ.
● Sắt: thiếu hụt sắt không những làm suy giảm hệ miễn dịch, thiếu máu mà trẻ còn bị chậm phát triển về thể chất lẫn trí tuệ. Cha mẹ có thể bổ sung sắt từ những thực phẩm như trứng, thịt đỏ, ngũ cốc, các loại đậu, rau có lá màu xanh đậm,....
Phòng khám Nhi Đông Khê:
Khám, tư vấn dinh dưỡng; Xét nghiệm vi chất
ĐT: 0822.578.678