20/11/2025
BÁI SƯ Bài học 'bái sư' từ cổ nhân và tinh thần cầu thị trong nghề y
Nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, khi lòng thành kính hướng về các nhà giáo, là một người hành nghề y học cổ truyền, tôi không khỏi suy ngẫm về đạo học nghề y - một hành trình không ngừng học hỏi. Và câu chuyện về đại danh y Diệp Thiên Sỹ với mười bảy lần bái sư vẫn luôn là một minh chứng sáng ngời cho tinh thần ấy.
Tấm gương 'không hổ danh bái sư'
Diệp Thiên Sỹ, bậc thầy về bệnh ôn nhiệt triều Thanh, đã để lại cho hậu thế một bài học vĩ đại về sự cầu thị. Cả đời ông đã bái tới 17 vị thầy, từ bậc ngự y trong cung cao quý cho đến kẻ hành khất thấp hèn ngoài đường. Với ông, ranh giới địa vị không hề tồn tại, chỉ cần đối phương nắm giữ một bí quyết, một kỹ năng đặc biệt nào đó, ông đều sẵn sàng hạ mình, thực tâm tìm đến thỉnh giáo.
Để có được tri thức chân thực nhất về phương pháp chẩn trị bệnh ôn nhiệt, ông không ngại cải trang thành một 'tập sự' vô danh, đến làm những công việc lặt vặt trong chùa để được học hỏi. Khi cần tìm kiếm một phương thuốc dân gian hiệu quả để cầm tiêu chảy, ông đích thân cung kính hỏi ý kiến một người hành khất. Sự khiêm nhường và khát khao kiến thức ấy thật đáng để chúng ta, những người hành nghề y ngày nay, suy ngẫm.
Bài học còn mãi với thời gian
Khi đã trở thành một danh y lừng lẫy, có người không khỏi tò mò hỏi ông: "Vì sao ngài lại bái nhiều sư phụ đến thế?". Câu trả lời của ông đã trở thành một chân lý: "Y đạo mênh mông vô bờ bến, mỗi vị thầy giống như một ngọn đèn soi đường. Kính trọng thầy, chính là kính trọng cả môn học vấn này."
Triết lý ấy không chỉ đúng trong y học, mà còn trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Trong y học cổ truyền, nơi tri thức được đúc kết từ hàng ngàn năm kinh nghiệm lâm sàng và những bí quyết được lưu truyền qua nhiều thế hệ, thì việc "tầm sư học đạo" càng trở nên quan trọng. Mỗi người thầy là một cây đại thụ tỏa bóng kinh nghiệm, một kho tàng sống về các phương pháp "tứ chẩn", "bát cương" và các bài thuốc hay. Sự tôn sư trọng đạo không chỉ dừng lại ở nghi lễ, mà còn là thái độ học hỏi không ngừng, sẵn sàng đón nhận cái mới từ bất kỳ ai, ở bất kỳ đâu.
Nhân ngày 20/11: Tri ân và tự nhắc mình
Nhân dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam, chúng ta không chỉ dành những lời tri ân sâu sắc nhất đến các bậc thầy, cô - những người đã dìu dắt, truyền thụ cho chúng ta những kiến thức nền tảng quý báu. Chúng ta cũng hãy tự nhủ rằng, việc học nghề y là một hành trình dài không có điểm dừng.
Hãy mang theo tinh thần của Diệp Thiên Sỹ: sự khiêm tốn, lòng ham học hỏi và thái độ tôn kính đối với tri thức. Dù chúng ta có là bác sĩ, lương y giàu kinh nghiệm đến đâu, vẫn luôn có những điều mới mẻ để học hỏi từ đồng nghiệp, từ các bậc tiền bối, và thậm chí từ chính những kinh nghiệm dân gian. Bởi lẽ, mục đích tối thượng của chúng ta là chữa lành cho bệnh nhân, và bất kỳ tri thức nào giúp thực hiện mục tiêu cao cả ấy đều đáng để chúng ta trân trọng, học tập.
Kính chúc các thầy, các cô luôn dồi dào sức khỏe, tiếp tục dẫn lối cho các thế hệ học trò trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân.
