04/06/2021
1. Rối loạn cảm giác là gì?
Cơ thể nhận thức và tìm hiểu thông tin bằng cách cảm nhận thế giới xung quanh. Điều này thực hiện được là nhờ vào các giác quan, bao gồm thị giác, thính giác, vị giác, khứu giác và xúc giác. Tuy nhiên, còn hai loại cảm giác khác ít phổ biến hơn là cảm giác tư thế và tiền đình. Tín hiệu từ tất cả các giác quan này được tập trung về bộ não tiếp nhận, xử lý và cho tín hiệu phản hồi.
Theo đó, bất kỳ những rối loạn nào xảy ra trong quá trình này được gọi là rối loạn cảm giác. Các vị trí có thể mắc bệnh là tại cơ quan thụ cảm (các giác quan), trên đường dẫn truyền tín hiệu (dây thần kinh hướng tâm tương thích) và bộ phận xử lý (các thùy trên não bộ). Lúc này, các rối loạn cảm giác sẽ khiến cho cơ thể không còn khả năng xử lý thông tin hay xử lý không đúng đắn thông tin đến từ các giác quan. Hệ quả là người bệnh hoặc sẽ rất nhạy cảm hoặc hoàn toàn không nhận biết được tín hiệu gì từ môi trường xung quanh người đó.
2. Các rối loạn cảm giác
Tăng cảm giác hay quá mẫn cảm (phản ứng quá mức), dẫn đến tình trạng quá tải cảm giác, người bệnh dễ bị choáng ngợp bởi quá nhiều kích thích từ môi trường. Ngược lại, những người kém nhạy cảm, giảm phản ứng, thường chậm chạp hay gặp hạn chế trước các tín hiệu kích thích từ môi trường.
Dưới đây là một số đặc điểm, biểu hiện giúp nhận biết cho hai loại rối loạn cảm giác thường gặp:
2.1 Rối loạn tăng cảm giác
Khi bị rối loạn tăng cảm giác, người bệnh sẽ có biểu hiện:
Người bệnh sẽ luôn cảm thấy khó chịu, không thoải mái khi mặc quần áo do cảm giác vải ma sát vào da, bị ngứa ngáy.
Bị kích thích bởi những tín hiệu, thông tin mới lạ từ môi trường xung quanh, bao gồm cả những thứ thông dụng như quần áo, đồ đạc nội thất hoặc thậm chí là cả thực phẩm (một người có thể bị cho là kén ăn vì nguyên nhân này).
Có sức chịu đựng thấp đối với đám đông, ánh sáng chói và khu vực ồn ào
Không thích và hay tránh né những hành động đụng chạm của con người, bao gồm cả ôm hôn, âu yếm, ngay cả khi đó là từ cha mẹ hoặc những người quen thuộc khác
Nhân cách dễ cáu gắt, khó chịu, đôi khi có thể hiếu kỳ và cả hoảng loạn
Khó ngủ, ngủ không sâu
Khó ngủ
Người bệnh bị rối loạn tăng cảm giác sẽ khó ngủ, ngủ không sâu
2.2Rối loạn giảm cảm giác
Khi bị rối loạn giảm cảm giác, người bệnh có biểu hiện:
Có khả năng chịu đau cao
Thường có hành xử quá khích với những người và đối tượng xung quanh, có thể được xem là thô bạo, hung dữ
Không thể ngồi yên; nếu trẻ nhỏ thì thường xuyên quậy phá, không vâng lời, không tập trung, chú ý
Có thể không phản hồi khi gọi tên, nói chuyện hoặc đụng chạm
Có khuynh hướng yêu thích các động tác mạnh, như leo trèo hoặc chạy nhảy
Thiếu nhận thức về không gian hay phạm vi sở hữu cá nhân
Thường tạo ra tiếng động lớn bằng giọng nói hoặc thể chất
Dễ ngủ, ngủ sâu và khó đánh thức