18/01/2024
Tăng huyết áp là một bệnh phổ biến, đặc biệt ở người cao tuổi, đây cũng là một trong những nguyên nhân chính gây tử vong trong số các bệnh lý tim mạch (7,1 triệu người, chiếm 4,5% gánh nặng bệnh tật toàn cầu).
Dinh dưỡng trong điều trị tăng huyết áp góp phần kiểm soát huyết áp, duy trì được huyết áp mục tiêu, giảm tối đa nguy cơ tim mạch như: nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não.
Nguyên tắc dinh dưỡng trong điều trị Tăng huyết áp
Chế độ ăn cung cấp đủ năng lượng, các vitamin và khoáng chất, ít natri, giàu kali, giàu chất xơ, giảm lượng acid béo bão hòa và tổng lượng chất béo.
Khuyến khích áp dụng chế độ dinh dưỡng giúp kiểm soát tăng huyết áp (DASH diet) là chế độ ăn khuyến khích nhiều rau xanh, quả chín, các chế phẩm bơ sữa ít béo .
A. Chế độ ăn ít muối:
Nhu cầu muối ăn trung bình của một người khoảng 15g/ngày, trong đó có tới 10g sẵn có trong thực phẩm tự nhiên, vì vậy chỉ nên bổ sung thêm 5g muối tức là một thìa cà phê muối ăn/ngày là đủ. Ngoài việc giảm lượng muối trong khi nấu nướng, thì cũng cần hạn chế dùng thêm muối hoặc nước chấm ở bàn ăn, tránh dùng thực phẩm đóng hộp, thực phẩm chế biến sẵn.
B. Tuân thủ chế độ ăn nhiều trái cây, rau xanh, các thực phẩm ít béo:
• Nhu cầu năng lượng: 30 – 35 Kcal/kg cân nặng/ngày.
• Protein: 15 -< 20% tổng năng lượng.
• Lipid: 20 – 25% tổng năng lượng.
• Glucid: 55-60% tổng năng lượng
• Lượng chất xơ cung cấp từ khẩu phần ăn khoảng 14g/1000kcal
• Cung cấp đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là acid folic, vitamin B12, vitamin B6, vitamin D.
• Quản lý cân nặng bệnh nhân phù hợp, nếu bệnh nhân béo phì nên giảm cân.
Vì vậy:
Nên ăn nhiều cá, hải sản giảm các loại thịt đỏ như: thịt lợn, thịt bò; ăn giảm mỡ động vật và lòng đỏ trứng vì chúng có hàm lượng mỡ bão hòa cao, là nguồn gốc phát sinh ra các chứng xơ vữa.
Hàng ngày nên ăn khoảng 55 – 85g các chế phẩm từ sữa như phomat, sữa chua…
Nên ăn chất béo có nguồn gốc thực vật, các loại dầu thực vật, dầu cá và một số hạt có chất béo như: hạt mè, hạt hướng dương, hạt hạnh nhân. Acid béo omega-3 trong cá và các loại hạt này có tác dụng làm hạ cholesterol xấu, tăng lượng cholesterol tốt và giảm nguy cơ máu đông.
Khuyến khích ăn nhóm thực phẩm giàu chất xơ: gạo lứt, ăn nhiều rau xanh, quả chín. Nên ăn quả chín dạng miếng/múi, không ép/xay hay vắt lấy nước để tăng cường chất xơ.
Ngoài chất xơ và những vi chất khác, ăn nhiều rau quả còn giúp bảo đảm chế độ ăn có nhiều kali và ít natri là yếu tố vô cùng quan trọng giúp ổn định huyết áp.
Nhiều loại củ quả như: khoai tây, bơ, dưa hấu, đậu nành có lượng kali rất cao.
C. Bỏ các thói quen xấu có hại:
Bỏ thuốc lá, tránh xa khói thuốc giúp cải thiện huyết áp, giảm biến cố tim mạch, đột quỵ.
Hạn chế lượng rượu uống. Lượng rượu có thể uống theo khuyến cáo mỗi ngày: 720ml bia, 300ml rượu vang, 60ml rượu mạnh, lượng rượu này giảm phân nửa ở phụ nữ và người nhẹ cân.
(Ngaydautien.vn)
